Willem Verwer • 1 januari 1573

• Willem Janszoon Verwer (ca. 1533-ca. 1595) was advocaat en regent van het Weeshuis en van het Leprozenhuis te Haarlem. Van 1572-1581 hield hij een 'Memoriaelbouck' bij van gebeurtenissen te Haarlem, onder meer van het beleg van de stad door de Spanjaarden in 1572-1573.

[1 Januari 1573]
Jaersdach. Den eersten Jannuari 1573 stilo communij [Jaarstijl, waarbij het nieuwe jaar op 1 januari begon, in tegenstelling tot de Haarlemse stijl, waarbij het jaar op Maria Boodschap (26 maart) begon] is het volck van die stadt met witte hembden die Zijlpoort uutgevallen ende hebben die schansen overvallen ende die Spangerden hebben die verloopen. Maer als nu die Spangiers alleijnsckens met een alarmslach zijn macht wat weder bij een creech, sijn sij niet veel uutgherecht hebbende wederom na die stadt ghekeert. Zij brachten gevangens twee Heemskerker lantluijden, met een jonghe die daer moste penijemijren, want zij alsdoen nae die stadt beghonste te delven.
Die eerste predicatie binnen Haerlem. Item op desen dach welcke was Jaersdach, is het eerste sermon ofte predicatie van die Geusen in dieGroote kercke vercondicht, maer sij mosten terstondt daer wederom uut, overmits dat zij zoe dapperlijcken doer die Groote kerck scooten met die eenoochde cijclopen. Daerna zijn sij wederom in die Backenesse kerck getrocken op haer oude plaets ende was calvijnus seckte.
Desen dach scheen die Spangers wederom gereedtscap tot een storm te macken want sij stelden veel schanskorven, die een op den anderen, nevens stadts blockhuijs over int velt neer.
Op den selven nacht hebben die Walen vant faendel van de Bril den heere van Algonde, commissarius van de Prince van Orangen, een stucke wechs nae die Meer uutgeleijt, ende dander hebben wat gescarmuts tegens die van den Hout die op Scalckwijckerwech op die molen lagen, soe dat die vaendreger van de Bril gequest worden, van een roer [geweer] dat in stucken spranck.