Abraham Rutgers van der Loeff • 26 juli 1848

• Abraham Rutgers van der Loeff (1808-1881) was predikant te Noordbroek, Zutphen en Leiden. Zijn dagboeken staan hier online.

maandag 26 juli 1841
Reeds te 5 uur waren wij weder bij den hand ten einde met [Jan] Uniken stadwaarts te rijden. Alles was in de weer om dat de Koning te Groningen verwacht wierd. Ik ging te Zuidbroek uit het rijtuig en huurde daar bij Buning nog een wagen, die Oom en Tante Breukelman 's middags naar Groningen te rijden. Daarop wandelde ik naar Noordbroek en vond de familie regt monter. Zij hadden zich den vorigen dag met visschen geamuseerd en nog al een aardig zoodje gevangen, 't welk wij 's middags aten. Te drie uur kwam het rijtuig. Ik haalde den voerman over om ons over Slochteren en Kolham te brengen. De jongen was gewillig en hoewel de weg zeer slecht was hadden wij toch zeer veel genoegen. Tegen 6 uur kwamen wij in het prachtig versierde Groningen. Het weder was gunstig en de illuminatie schoon. Wij wandelden tot diep in den nacht en verheugden ons over den stillen, beschaafden genoegelijken geest die overal onder de duizenden wandelaars heerschte. Oom en Tante werden overgehaald om nog een dag langer te Groningen te blijven.

dinsdag 27 juli 1841
Wederom een drukke feestelijke dag. Vader en moeder Van der Tuuk kwamen reeds te 9 uur teneinde de plaats te vervangen van Breukelman, doch daar deze nog bleef, werd het aantal logeergasten slechts vermeerderd. Den geheelen voordemiddag besteedden wij, om de stad te bezien die inderdaad zeer fraai gedecoreerd was. Er werd vroeg gegeten en wij gingen naar de harddraverij waar onze plaats echter niet zeer gunstig was om wat te zien. De regen dreef ons dan ook spoedig weer naar huis terug. 'S avonds zagen wij het heerlijke vuurwerk dat van stadswege ter eere van Zijne Majesteit werd afgestoken en tamelijk wel uitviel. Bijzonder waren wij allen over de feestviering voldaan.

woensdag 28 juli 1841
'S morgens vroeg vertrok ik te 8 uur met een volle schuit, had echter nog al aangenaam gezelschap. Ook [predikant Jacob] Bodisco met wien ik te Zuidbroek nog even bij [Idzard] Tinga aanging. Deze was wat neergedrukt, daar hij eene bloedspuwing gehad had. Uit alles kwam het ons echter waarschijnelijk voor dat het eene ongesteldheid van de maag was, nog tengevolge zijner ziekte. Onder een stortregen kwamen wij te Noordbroek aan en hadden natuurlijk aan de vrouwtjes veel te vertellen.

Wim Kan • 25 juli 1973

• Wim Kan (1911-1983) was cabaretier. Zijn dagboeken zijn te lezen bij de dbnl.

Maandag 23 juli 2.07 uur
Sinds ik weer aan het werk ben is het slapen weer een stuk minder. Vanmiddag weer eens ouderwets met Meike en Mirjam gewandeld. Maar verbeeld je maar niets, er gaapt toch een diepe generatiekloof tussen ons. Au fond weinig tot geen contact met Meike en Mir. Alles erg uiterlijk en eigenlijk wat opgeschroefd. Hoe gaan oude mannen verhoudingen aan en zelfs huwelijken met zulke meisjes. Onmogelijk!!!

Woensdag 25 juli 19.50 uur
Al twee repetities in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag achter de rug. Viel me niet mee. Veel technisch personeel dat vraagt: repeteren ze nou nog of praten ze maar wat?

Zaterdag 3 augustus 14.30 uur. Werkhuisje
Première werd toch nog een groot succes, alhoewel allerlei narigheid daartussen lag. Ol steeds slechter. Medisch Engeltje gekomen. Ik zaterdag alleen zonder Ol gerepeteerd in Koninklijke Schouwburg. Ik zondag niet lekker. Naar meneer Van Liempt om de borden, altijd weer die borden, te maken. Thuis Medisch Engeltje gebeld. Pillen. Maandag samen gerepeteerd. Dinsdag ik ziek thuis gebleven. Gedacht om première een week uit te stellen.
Woensdag grote generale repetitie. Donderdag per telefoon met meneer Van Liempt borden gemaakt. Fijne première gespeeld. Maar mij persoonlijk viel de ‘Nachtwacht’-proloog wat tegen en ook het ‘Melkmeisje’ van Ol en Vermeer. Maar daarna ook meevallers. Entreeliedje na de pauze bepaald enorm en slot ‘Lief Vaderland’ nog nooit zo goed geweest met vier grote lachers erin. Schmelzer met ‘Carla’ en zoon Norbert in de zaal. Na afloop even achter. Kreeg boek ‘Het verschijnsel Schmelzer’ en fles champagne cadeau. Ko van Dijk was er ook. Even in de pauze. Met veel zoenen! Ik had Paul en Myra verboden voorlopig de voorstelling te komen zien. Na afloop waren ze er wel.
Verheug me bijna op de voorstelling van vanavond. Heerlijke sfeer in die enorme schouwburg. Na afloop bij de eerste maal halen stáát het publiek al te klappen. Een droom. Wie had dat vijftig jaar geleden gedacht? Ik! Maar toen ik ouder werd en zag hoe moeilijk het allemaal was, toen niet meer!

Nina d'Aubigny von Engelbrunner • 24 juli 1790

• Nina d’Aubigny (1770–1847) was een Duitse zangeres en schrijfster van een dagboek over haar verblijf in Nederland.

Zaterdag, 24 juli
Mevrouw Tolling had ons uitgenodigd een kop chocola te komen drinken in het vondelingentehuis, in het Hollands proveniershuis genaamd. Deze instelling is voortreffelijk. Ik had nooit gedacht dat een zo grote instelling met zoveel orde zou kunnen worden bestuurd. Je ziet de kinderen naar leeftijd in verschillende zalen. In de ene bevinden zich de oudste meisjes, allen ordelijk op banken. Er is een onderwijzeres die hen het linnen leert naaien en een kleermaker voor de kleren die in het huis zelf gebruikt worden. Vervolgens zagen wij ze dineren. Zij aten rijst met melk en voor de groten was er een boterham met kaas. De kleintjes bevinden zich in een aparte zaal. 's Zaterdags mogen ze op de binnenplaats van het huis spelen, die buitengewoon groot is. Er zijn 2300 kinderen. Als ze vlees krijgen, eten ze per maaltijd óf twee runderen van 300 pond per stuk, óf 4 varkens van elk 200 pond. In het hele huis waren niet meer dan 10 zieken, die een aparte keuken hebben. Dc bedden en al het andere was bijzonder schoon. Zuigelingen zijn er helemaal niet in dit huis. We zagen de zolder voor het linnengoed, dat twee keer per week wordt verwisseld. Hoewel ik gezien heb dat deze kinderen het heel goed hebben in dit huis, kan ik niet nalaten medelijden te voelen als ik ze zie, vooral een aantal meisjes van 18 tot twintig jaar die zeker niet van eenvoudige afkomst waren. Na mevrouw Tolling weer naar huis te hebben gebracht en na te hebben gegeten, brachten we een visite aan mijn neef Kees, waar we thee dronken. Zijn huis is extreem klein. Zijn vrouw is misschien een enorme goedzak, maar niet in gezelschap. We gingen nogal laat naar huis.

Bert Voeten • 23 juli 1940

• Bert Voeten (1918-1992) was een Nederlandse schrijver en vertaler. Zijn oorlogsdagboek werd in 1946 gepubliceerd onder de titel Doortocht. Op de foto ook zijn echtgenote Marga Minco.

23 Juli
Gisteren was ik voor mijn blad in Rotterdam. Opdracht: een puinreportage. Afgaande op hetgeen ik in Vlaanderen gezien had, vormde ik mij, tijdens de treinreis, een beeld van de verwoestingen. Maar de zon rees zoo hel boven Holland en tegenover mij zat een glimlachende oude heer, die het had over de paring van inktvisschen, over protoplasma, atomen en nazi's. Het beeld trok weg.
Toen ik de ruïnes van D.P. verliet, week de zomermorgen voor een verbijsterende werkelijkheid. Tot den avond ben ik er in omgegaan. Ik heb de oude wegen gezocht, de oude straten. Tallooze kon ik in het geheel niet meer vinden. Andere herkende ik aan de brokkige rompstukken van een gebouw, dat met zijn betonnen skelet het vuur gedeeltelijk had weten te weerstaan. De grauwe stofwalm die overal hing, drong door alle poriën. Een weeïge lucht van smeulend hout en tusschen het puin ontbindende lijken maakte mij misselijk. Dit was dus ‘de totale oorlog’. Hoe had ik het mij anders voorgesteld? Was ik dan Warschau al vergeten? En de tooneelen in Poperinghe?
Ik was alles vergeten. Ik voelde mij leeg, naakt, uitgebrand als de Sint-Laurens, die donker en alleen oprees boven de puinvelden, toen mijn trein, langzaam over het viaduct stoomend, de stad verliet. Bij den Moerdijk stonden we geruimen tijd stil. Afweergeschut dreunde. Lichtraketten hingen boven het water, dat glinsterend voortstroomde. Tot Breda hoorden we het zoemen der Bristol Blenheims. Zij droegen de wraak naar het Oosten.

Alice • 22 juli 196x

• In de jaren 70 was Go ask Alice (1971) een bestseller. Het is een dagboek van een 15-jarig meisje dat aan de drugs raakt. Tegenwoordig wordt aangenomen dat het boek is geschreven door Beatrice Sparks.

Vertaling door DeepL onderaan.

July 22
I could tell Mom had been crying when she came to see me today, so I tried to be very strong and put on a really happy face. It's a good thing I did because they are sending me to an insane asylum, a loony bin, a crazy house, freak wharf, where I can wander around with the other idiots and lunatics. I am so scared I cannot even take a full breath. Daddy tried to explain it all very professionally but it was obvious that he had been completely unhinged by the whole thing. But not as much as I am. No one could be.
He said that when my case was taken before the juvenile judge, Jan and Marcie both testified that I had been trying for weeks to sell them LSD and marijuana and that around school I was a known user and pusher.
Circumstances really were quite against me. I have a drug record and Daddy said that when Mrs. Larsen's neighbor heard me screaming, she and the gardener came over to see what was happening and thinking I had gone insane they locked me in a small closet, ran to check the baby who had apparently also been awakened by my screams, and called the police. By the time they got there I had injured myself severely and was trying to scratch the rough piaster off the walls to get out and had beaten my head against the door until I had a brain concussion and a fractured skull.
Now they are going to send me to the Boobie Hatch which is probably where I belong. Daddy says I probably won't be there long and he will immediately start proceedings to have me released and put into the hands of a good psychiatrist.
Dad and Mom keep calling the place where l'm going a youth center, but they aren't fooling arrybody They aren't even fooling themselves. They are sending me to an insane asylum! And I don't understand how can that be. How is it possible? Other people have bad trips and they don't get sent to an insane asylum. They tell me my worms aren't real and yet they're sending me to a place that's worse than all the coffins and the worms put together. I don't understand why this is happening to me. I think I have fallen off the face of the earth and that I will never stop falling. Oh, please, please don't let them take me. Don't let them put me away with insane people. I'm afraid of them. Please let me go home to my own room and go to sleep. Please God.


DeepL-vertaling:
Ik kon zien dat mam had gehuild toen ze me vandaag kwam opzoeken, dus ik probeerde heel sterk te zijn en een heel blij gezicht op te zetten. Het is maar goed dat ik dat gedaan heb, want ze sturen me naar een gekkenhuis, een gekkenhuis, een freak wharf, waar ik kan rondlopen met de andere idioten en gekken. Ik ben zo bang dat ik niet eens volledig adem kan halen. Papa probeerde het allemaal heel professioneel uit te leggen, maar het was duidelijk dat hij helemaal van de kaart was. Maar niet zo erg als ik. Dat kan niemand zijn.
Hij zei dat toen mijn zaak voor de jeugdrechter kwam, Jan en Marcie allebei getuigden dat ik wekenlang had geprobeerd hen LSD en marihuana te verkopen en dat ik op school een bekende gebruiker en pusher was.
De omstandigheden waren echt tegen me. Ik heb een drugsverleden en papa zei dat toen de buurvrouw van mevrouw Larsen me hoorde schreeuwen, zij en de tuinman kwamen kijken wat er aan de hand was en dachten dat ik gek was geworden. Ze sloten me op in een kleine kast, renden naar de baby die blijkbaar ook wakker was geworden door mijn geschreeuw en belden de politie. Tegen de tijd dat ze daar aankwamen had ik mezelf ernstig verwond en probeerde ik het ruwe stucwerk van de muren te krabben om eruit te komen en had ik met mijn hoofd tegen de deur geslagen tot ik een hersenschudding en een schedelbasisfractuur had.
Nu gaan ze me naar de Boobie Hatch sturen, waar ik waarschijnlijk thuishoor. Papa zegt dat ik daar waarschijnlijk niet lang zal blijven en dat hij meteen een procedure zal starten om me vrij te krijgen en bij een goede psychiater onder te brengen.
Papa en mama blijven de plaats waar ik naartoe ga een jeugdcentrum noemen, maar ze houden niemand voor de gek Ze houden zelfs zichzelf niet voor de gek. Ze sturen me naar een gekkenhuis! En ik begrijp niet hoe dat kan. Hoe is het mogelijk? Andere mensen hebben slechte trips en worden niet naar een gekkenhuis gestuurd. Ze vertellen me dat mijn wormen niet echt zijn en toch sturen ze me naar een plek die erger is dan alle doodskisten en wormen bij elkaar. Ik begrijp niet waarom me dit overkomt. Ik denk dat ik van de aarde gevallen ben en dat ik nooit zal stoppen met vallen. Oh, alsjeblieft, laat ze me niet meenemen. Laat ze me niet opsluiten bij krankzinnige mensen. Ik ben bang voor hen. Laat me alsjeblieft naar huis gaan naar mijn eigen kamer en gaan slapen. Alstublieft God.

A.H. Wertheim-Gijse Weenink • 21 juli 1945

• A.H. Wertheim-Gijse Weenink (1903-1988). De Jodenhan. Lotgevallen van de Joden op Java onder de Japanse bezetting, 1942-1945.

21 Juli 1945
Strafappel. De Irakkers hebben weer gegedèkt (ruilhandelen met Indonesiërs door de omheining van gedèk - soort hard riet - heen). Fantastisch wat die mensen nog binnensmokkelen. Toch is bij zaalinspectie van Han IV maar weinig gevonden. De Irakjoden hebben haast alles door de bilikwand die hen van de andere Joden van Han IV scheidt, naar die andere Jodenzaal gewerkt. Gré zei: 't Leek wel een kip die eieren legde, zo rolden de harde eieren door de wand. En toen waren ze nog boos dat we er wat van opgegeten hebben, terwijl wij het risico liepen. Bovendien krijgen we allemaal morgen voor straf geen eten.

22 Juli 1945
Inderdaad, we kregen vandaag geen eten. Doodstil met de kinderen op de kolong blijven liggen. Dat deden we allen, om geen energie te verbruiken. Het kamp leek wel uitgestorven.

27 Juli 1945
Iedereen schrijft recepten over of leest in kookboeken. Hoe is het mogelijk? Ik word al stapel als ik van gebakken uitjes hoor spreken. Maar gelukkig zijn er ook nog anderen die uit de werkelijkheid vluchten. Zo geniet ik van het clubje dat met Toos Eyken Hamlet leest. Dat geeft geen associaties met ons trieste heden.

Andy Warhol • 20 juli 1978

• Andy Warhol (1928-1987) was een Amerikaanse kunstenaar. Hij hield een dagboek bij van 1976-1987.

DONDERDAG 20 JULI 1978
's Morgens naar mijn dokter voor een van die vreselijke jaarlijkse onderzoeken, waarbij zij alles doen Als het dezelfde verpleegster is, is het niet zo erg, maar Rosemary is er niet, en Doc Cox heelt een mannelijke assistent, en daarom (lacht) voel je je net als bij The Anvil. Eerst een röntgenfoto van de onderbuik, daarna een proctoscopie, ja zo heet dat. Je voelt je zo verlegen dat je door de grond zou willen zakken, maar de dokter was heel aardig.
Catherine opgehaald en een taxi genomen naar de Bottom Line ($ 6). Steve Paul was er, ik geloof dat hij David Johansens manager is. Lou Reed zat aan de volgende tafel en Catherine was verliefd op hem, en daarom wilde zij juist hierheen. Lou nodigde ons uit bij hem thuis.
Het is in Christopher Street, tussen Sixth en Seventh, ongeveer waar de Voice was, boven een winkel waar ongedesemde broodjes worden verkocht. Toen wij naar binnen gingen, kon je jongelui van vlak bij horen fluisteren: 'Dat is Lou Reed.' Dan zegt hij: 'Ach man, schiet toch op.' Is dat niet geweldig? De twee tekkels die hij heeft genomen, nadat hij mij met de mijne heeft gezien, zijn ronduit schattig — Duke en Baron. Hij is min of meer gescheiden van Rachel de drag queen, maar niet helemaal, zij hebben elk hun eigen appartement. Het leven van Lou is precies wat ik voor mijzelf zou wensen. In iedere kamer elektronische snufjes: een knaap van een TV, een antwoordapparaat dat je kunt horen als de telefoon gaat, banden, TV's, video's en hij is zo vriendelijk en gek tegelijkertijd, zo'n man uit één stuk, gewoon ongelooflijk.
Zijn huis is keurig netjes. Er komt een dienstmeisje... het ruikt natuurlijk een beetje naar hondepoep, maar vooruit...
Catherine ging naar de winkel beneden, en haalde grapefruitsap, ongedesemde broodjes en jus d'orange. Lou dronk alleen een goede halveliter-fles whisky.