Hermann Hesse • 5 september 1900

• De Zwitserse schrijver Hermann Hesse (1877-1962) was altijd een eenling die buiten scholen en stromingen stond. Zijn romantiek geldt als anti-burgerlijk en in zekere zin zelfs anarchistisch, gericht op innerlijke zelfbevrijding en contemplatie. Uit: Zinnig eigenzinnig (vertaald door Wouter Donath Tieges).

Vitznau, 5 september 1900
Het meer [het Vierwoudstedenmeer] ontsluiert zich langzamerhand voor mijn vlijtig oog en houdt me nu voortdurend in een kring van verlokkingen, aantrekkelijkheden en verrassingen gevangen. Soms geeft het zich niet bloot, laat me wachten en werpt me dan onverhoeds handenvol kostbaarheden toe zodat het me voor de ogen flakkert. [...] Ik breng er alle uren van de dag mee door het meer zijn kleurenspelen en geheimen af te kijken. [...] Zal de dag nog komen dat ik in woorden deze stroom van bonte verrukkelijkheden en kleurig opgewonden ogenblikken in een dichtwerk zal kunnen omzetten? Deze verlokkingen, deze zinnelijke lust en begeerte, deze plotselinge bevrediging, extase en verblinding? Nu kan ik alleen maar stamelen en prozaïsch noteren. Misschien zal het hierbij blijven, misschien is de taal helemaal niet in staat om het individueel speurende en genietende oog ook maar iets verder te volgen dan de eerste, grovere nuances. Ook de schilders moeten zich immers al bij de schijnbaar simpelste kleurmengingen overgeven aan hun instinct en problematische eigen wegen gaan. — Kun je je een taalpointillist voorstellen? En toch — wat is blauwgroen? Wat is parelblauw? Hoe is het lichte domineren van bij voorbeeld geel, kobaltblauw of violet uit te spreken? — en toch ligt in dit lichte domineren het hele zoete geheim van een stemming, van een gelukkig makende combinatie opgesloten.