zondag 7 januari 2024

Marguerite Yourcenar • 6 januari 1969

• Uit een brief van Frans-Belgische Marguerite Yourcenar (1903-1987) aan haar collega-schrijver Henry de Montherlant (1896-1972). Zeno was de hoofdfiguur uit Het hermetisch zwart, een van Yourcenars bekendste boeken. Sequere deum betekent ‘God volgen’. Uit Nauwkeurig, met verbeten hartstocht (vertaald door Jan Versteeg).

Aix-en-Provence, 6 januari 1969
Uw brief, die ik vanmorgen ontving, was voor mij zoveel als de boon in de driekoningenkoek. Het heeft me buitengewoon getroffen dat u de tijd en de moeite hebt genomen me te schrijven. Een van de belangrijkste voordelen van uw brief is dat hij me de gelegenheid biedt beter mijn bewondering voor u tot uitdrukking te brengen dan ik het in een paar opdrachten in boeken kon doen. […] Misschien bestaat uw grootheid voor mij vooral uit die gezonde minachting voor wat u onwaardig is of toeschijnt, een reactie die de meeste van onze tijdgenoten niet meer kennen en ook niet meer begrijpen. Zoals bij elke grote schrijver, en in elke tijd, leidt dit, zelfs daar waar men in debat zou willen gaan, tot een compromis dat wezenlijker is dan het debat zelf. Wat mij op mijn beurt amuseert zijn uw vraagtekens rondom Zeno, en ik zal erop antwoorden... Al vragen ze niet om een antwoord. Zeno wil in het begin een god zijn; hij eindigt als een heilige die zich op niet-christelijke wegen heeft begeven. Engel of aartsengel? Niet meer dan wij allen, en ik heb geprobeerd hem tot het eind toe als mens te laten functioneren. Als iemand die zich er ten volle van bewust is dat zijn Genius (met hoofdletter) of zijn god (zonder hoofdletter) in hemzelf huist. Sequere deum, zoals Casanova zei, die natuurlijk wel een charlatan was, maar vermeteler dan degenen denken die veronderstellen dat zijn enige durf bestond uit het optillen van rokken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten