Het is woensdagavond 6 maart, de avond van de gemeenteraadsverkiezingen. Ik zit in een hok op de redactie van de Volkskrant in Amsterdam, de kamer van een van de adjunct-hoofdredacteuren. Als op de televisie het uitslagencircus begint, tik ik de eerste zinnen voor de krant van de volgende dag: de lokalen en leefbaren winnen de verkiezingen. Een paar uur duurt het en dan dringt het tot me door dat deze zinnen de lading niet dekken. Vlak voor sluitingstijd komt adjunct-hoofdredacteur Frank Kalshoven het hok in. 'Fortuyn moet in de kop en in de lead.' Ik kijk hem aan, zeg alleen: 'Je hebt gelijk.' Pim Fortuyn is niet meer te stuiten en zijn opmars is in Rotterdam begonnen. Ik zie hem op televisie triomferen als hij aanschuift voor het lijsttrekkersdebat, dat rechtstreeks wordt uitgezonden. Een vrolijke boel is het daar niet. Ad Melkert komt te laat binnen en grauwt en snauwt. Geen felicitaties voor de winnaars. Melkert is net ontwaakt uit een diepe slaap op de achterbank van de auto, waarmee hij uit Heerenveen is gekomen. 'Meneer Melkert,' sart Fortuyn. Arrogant maant Melkert gespreksleider Paul Witteman de orde te handhaven.
Het is te zot voor woorden. Ik zit klaar om citaten op te tekenen uit de mond van de lijsttrekkers en die toe te voegen aan mijn verhaal. De deadline is nakende, maar ik kijk als gebiologeerd naar het scherm, wijs en roep en vergeet te tikken. Een paar meter verder op de redactie klitten collega's samen voor de televisie. Ze gillen en joelen als bij een voetbalwedstrijd. Mond en ogen wijd open.
De gezichten van de paarse lijsttrekkers stralen alleen nog maar ontreddering uit. Melkert zakt verder en verder onderuit, zijn hoofd is vol walging en uitputting en het zakt diep tussen zijn schouders als hij naar Fortuyn staart als naar een hem onwelgevallig, ja zelfs buitenaards wezen. Naast hem doet Hans Dijkstal of hij er niet is, of hij hoogst ongelukkig getuige is van een ordinair spektakel. Aan hun kant poogt alleen Thom de Graaf de schimpscheuten op Paars te pareren en terug te meppen.
Hoe anders is het aan de kant van de aanvallers! Zij rukken vrolijk op. Fortuyn straalt, hoeft niks te doen om de wedstrijd te winnen. Jan Peter Balkenende kijkt even hoe Fortuyn naast hem accelereert en huppelt dan professoraal maar euforisch mee. Ook Paul Rosenmöller zoekt het puntje van zijn stoel, iets aarzelender, met net iets minder leedvermaak.
Het tv-drama verveelt geen moment. Witteman blaast na pakweg een uur af. Dijkstal heeft er dan meer dan genoeg van. Hij klopt zijn buurman op de schouder, bromt dat die anderhalve kijker die is blijven kijken inmiddels wel aan zijn trekken zal zijn gekomen. Ze hebben geen flauw idee dat er meer dan een miljoen kiezers voor de buis hangt. Klaarwakker. Schreeuwend, wijzend en verbijsterd over de complete knock-out van de paarse politici.
Lidy Nicolasen (1949) is journalist bij de Volkskrant. In 2002 schreef ze Van onze verslaggeefster. Dagboek van een politieke aardverschuiving.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten