zondag 17 mei 2020

Toon Hermans • 16 mei 1988

Toon Hermans (1916-2000) was een Nederlandse cabaretier. Hij hield in 1988 een dagboek bij dat is gepubliceerd als Een mooie dag.

16 mei
Vroeg wakker. Rond zes uur... maar met nogal wat onvriendelijke gedachten in het hoofdje. Ik heb toen mijn hele gebedenboek je uitgelezen, en ter ere van Maria een blauwe trui aangetrokken. Geloven is voor iedereen anders, bidden ook. Voor mij zit het in de kleine dingen, de doodeenvoudige gesprekken met de hemel. Iets vragen, en luisteren naar wat er vanuit jc innerlijk op wordt geantwoord. Zo praat ik vaak met Antonius van Padua of met de Heilige Gemma, of met Maria, en soms met de baas zelf. Altijd merk ik. als ik gecompliceerd ga bidden, met krullen aan de zinnen die ik zeg, dat ik er naast zit. Bidden is praten, hardop in jezelf. Als je Vader in de hemel in de kleine dingen betrekt, komen de grote dingen vanzelf. Heel gewoon. Dagelijks werk, en niet moeilijk. De theologen hebben geloven moeilijk gemaakt. Op de stenen tafelen van Mozes was het zo simpel als maar kan. Als je nu nog mensen hoort discussiëren in forums of bijeenkomsten, dan voel ik altijd dat zij geloven ingewikkelder maken dan het is. Als de mensen bidden is alles O.K. Maar ze bidden niet, of veel te weinig, en dan wordt het moeilijker. Jammer. God is leven, daar is alles mee gezegd. Hoe kun je in je eigen leven geloven, als je niet in de God van alle leven gelooft?
Mensen zeggen weleens: 'Jij bent de laatste jaren veranderd. Meer vanuit het geloof gaan leven.' Dat is niet helemaal waar. Geloven is altijd de basis van mijn leven geweest. Ik heb het misschien wel meer naar buiten uitgedragen. Niet opzettelijk overigens. Ik ben ook niet vroom of vromer geworden, maar uit levenservaringen openbaart zich het geloof.
Dat gaat geleidelijk aan. Dat is een natuurlijke rijping. Dat hoef je niet per se te willen, dat gaat vanzelf. En juist die ontwikkeling duidt op het natuurlijke van 'geloven in God'. Het is hetzelfde als geloven in Leven. Eeuwig leven.

'Staat je goed, die blauwe trui,' zegt Rietje aan het ontbijt. Ik heb ter ere van Maria tot mijn zevende levensjaar blauw gedragen. Ook in mijn liedjes zit een beetje Madonnablauw. Nu is het mei. dat is de Maria-maand, maar het blauw van de hemel laat het mooi afweten. Het is grijs en nog eens grijs, dag aan dag. Ik zal wel weer wat schilderen vandaag. Heb ik gisteren ook gedaan. Ging moeilijk. Ik schilderde op schoon linnen. Dat doe ik niet graag. De doeken moeten een kleurtje hebben, een fond, grijs, groenig, blauwig, roze-achtig, geel... soms zelfs rood of heel donker, amber, dat werkt veel lekkerder. Als het linnen zo leeg is, zie ik het niet zo zitten.

De grijsheid aan het raam is wat opgehelderd. Rietje zegt: 'Als je gauw bent, kun je een uurtje wandelen.' Dat ga ik doen. Heerlijk. En wat ik daarnet lees, is ook niet mis. Vanmiddag de bekerfinale op Wembley. Lekker matineetje, a real Cup-fïnal. Dat is een gevecht. Ze zijn daar: 'not for the cat', als je het mij vraagt.

Gisteren had ik een paar appeltjes en een kan geschilderd in oker-tinten, heel snel opgezet. 'Wel aardig,' zei Rietje. Een matig applausje dus.
Wat mankeert er nou aan?' vroeg ik. We wisten het niet. Ik dacht, morgen zal ik het even anders aanpakken, dus vanmiddag ging ik weer met die appeltjes en die kan aan het stoeien. Nu heb ik het helemaal verprutst. Dat ben ik ten voeten uit. Dat overkomt me al jaren. Als ik de kegels niet bij de eerste worp omgooi, lukt het nooit meer. Daarom bepaal ik mij meestal tot eenvoudige dingen die ik in één klap aan kan, dat geldt zo'n beetje voor alles wat ik doe. Als ik er écht voor ga zitten, komt er niets van terecht. Het gaat allemaal zo'n beetje 'en passant', of niet.

Dat de Engelsen het voetbal hebben uitgevonden, hebben we vanmiddag weer eens kunnen zien in de Cup Final Coventry City-Tottenham Hotspurs. Binnen de eerste tien minuten al twee doelpunten. Niet dat voorzichtige, maar vijf goals in een finale. Dat is echt sport. A real Fight. Grote klasse. Zoiets is niet te vergelijken met een Europa Cup waar men speelt volgens uitgekiende tactische regels, dus niet écht 'speelt', maar bijvoorbeeld oppast om geen goaltje tegen te krijgen. Engels voetbal kent geen tactische remmen. Er wordt gewoon gevoetbald om te scoren. Wat een fantastische middag. Natuurlijk met twee keer vijftien minuten verlenging. Wij Hollanders matigen ons aan om als het over Engelsen gaat, te spreken over stijve Engelsen, maar bij zo'n Cup Final zie je hoe ze écht zijn. Je herkent dezelfde uitgelatenheid van het: 'The last night of the Proms-concert'. Goed volk hoor.
Vanmorgen heb ik ook nog een paar uur aan liedjes geschreven. Dat is, zoals ik al zei, net zoiets als schilderen. Als het lukt, lukt het, als je er al te serieus mee aan de slag gaat, wordt het niet goed, dan gaat de souplesse uit de tekst, en dan wordt het hard, te geconstrueerd.
Ik heb een paar goede coupletjes gemaakt, dacht ik, terwijl ik liep te wandelen in het plantsoen. Hele lichte kost hoor.

Buurman Henk kwam plotseling binnen met een varkenshart in glas gevat, een kubus, geplastificeerd heet dat geloof ik. Hij had daar een heel verhaal over, en wees me al die vaatjes aan. Leuk om te zien, maar daarna heb ik hem wat voorgezongen uit mijn nieuwe liedjes, want 't gekke was, mijn gedachten begonnen ineens te lopen, en dan hou je ze niet meer tegen. Ik heb al urenlang zitten schrijven, en goed. Dat kun je wel eens hebben. Het is nu al bij tienen. Ik ga de pen neerleggen, en even niks doen. Het was een goeie dag.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten