woensdag 30 september 2015

Stijn Streuvels -- 1 oktober 1914

Stijn Streuvels (1871–1969) was een Vlaamse schrijver. Tijdens de Eerste Wereldoorlog hield hij een dagboek bij.

1 oktober.

Heel de nacht en de dag door vervaarlijke kanonslagen. Nu blijkt het toch dat het op de forten van Antwerpen gericht is. Gewichtige gebeurtenissen zijn ophanden. Twee vliegtuigen heel hoog, ronken in de lucht.

Onderstaand berichtje stemt mij tot nadenken:
DE ‘ZEPPELINS’ EN HUNNE BOMMEN,
Europa weet nu tot welke lage trap het Duitsche militarisme gevallen is en kent nu ook de laffe wapens waarmede de Pruis strijdt.
Duitschland heeft aan de bondslegers de eerste surprise voorbehouden, deze van de houwitsers 42, die voor de eerste maal eene groote rol spelen en gebruikt werden om de Belgische forten aan te vallen.
De Pruisen beroemen er zich nu op in het bezit te zijn van eene andere uitvinding, van een verschrikkelijk tuig, dat van dienst kan zijn in dezen tijd en wiens uitwerksels verschrikkelijk zullen zijn.
Een persoon, die deze proefnemingen heeft bijgewoond, vertelt het volgende; Sedert drie weken, telkens als het zeer donker is, verlaat een Zeppelin zijn hangaar van Friedrichshafen (Duitsche oever van het meer van Constance) en verheft zich op eene hoogte van ongeveer 800 meters.
Na eens rondgevlogen te hebben, laat de bestuurbare luchtbal voorzichtig tot op de oppervlakte van het water, eene reeks ronde manden dalen, die onmiddellijk zinken.
Geheel de bewerking dezer vliegmachienen duurt enkele minuten en ieder bestuurbare luchtbal, kan bij middel van kabels, minstens een vijftigtal dezer manden laten vallen, die anders niet zijn dan torpedos.
De ontploffing dezer tuigen is verschrikkelijk; de waterverplaatsing is zoo geweldig dat een schip, dat in de nabijheid is, onmiddellijk zinkt.
De Duitschers steunen zich vooral op deze nieuwe en moorddadige uitvinding en hopen in den nacht, de vijandelijke kusten met deze torpedos te bezaaien en hopen zelfs deze tuigen te midden der Engelse en Fransche eskaders te laten zinken, en hun alzoo buitengewone verliezen toe te brengen. Ziedaar wat de nieuwe uitvinding van de Pruisen en waartoe de barbaren in staat zijn.
(De Landwacht)

Merk wel dat er van Franse zijde reeds lange tijd gemeld werd en spraak is van een nieuw tuig dat verschrikkelijke uitwerkselen zou hebben - ik bedoel de geheimzinnige uitvinding van Turpin, - een soort luchtkanon waardoor men doden zou door verstikking. Deze uitvinding, nota bene, die al zo verschrikkelijk is als de mandjes van de Zeppelin, werd door onze bladen met vreugde begroet en niemand dacht eraan van iets ‘onmenselijks’ te spreken! Als oorlogsmannen over wetten, rechten en bijzonderlijk over menselijkheid beginnen, wordt het vermakelijk. Een landsman zegde me gister nog: als men iemand een oorveeg geeft, krijgt men 25 frank boete; als men iemand vermoordt, wordt men voor zijn leven in 't kot gesloten. En nu, hoe meer men moordt, hoe dapperder men wordt en hoe meer decoraties men krijgt! - Ja, man, de landswetten en de opvatting der moraal in oorlogstijd is 't omgekeerde van 't geen men anders gewoon was. Oorlog betekent: elkander uitmoorden, vernietigen. Dat is de natuurlijke, primitieve wet: gij staat mij in de weg, gij moet verdwijnen! Alle middels die ik daartoe gebruiken kan zijn toegelaten en goed. Het recht van de sterkste zegepraalt. Nu heeft de beschaving echter in die moorderij een soort wetten ingesteld en verordeningen toegebracht. Het is dus niet volstrekt gelijk hoe en met welke middelen men zijn vijand aanvalt. De oorlog is weliswaar negatie van alle wet, het opheffen van alle overeengekomen verplichting, en toch blijft er iets daarboven zweven, iets vaags dat men noemt: menselijkheid. Daarbij verstaat men een hele reeks verplichtingen die men zichzelf en de tegenpartij oplegt, maar waarvan men juist zoveel in acht neemt alsdat men het wenselijk oordeelt, volgens de omstandigheden. Al wie gerechtigd is te helpen moorden in 't groot moet een uniform en de wapens bloot dragen. Men moet onder de bevelen staan van een regelmatige overheid. Dit wordt vereist opdat men soldaten, die gerechtigd zijn te doden, zoude uitkennen van de burgerij die niet doodt of mag gedood worden. Onder een of ander voorwendsel wordt de burgerij toch vermoord, of men besteelt ze of men hongert ze uit - 't geen op 't zelfde neerkomt. Dat noemt men dan, als een verontschuldiging: de onvermijdelijke gevolgen van de oorlog. En daar de twee oorlogvoerende partijen elkaar van evenveel kwaad en overtredingen weten te beschuldigen, wordt er zero geplaatst bij de uitkomst, na het onderzoek. Maar de middelen nu om elkaar te vermoorden! Van voor de oorlog - in vredestijd dus - houden de mogendheden zich onledig met nieuwe moordtuigen te maken en de oude te verbeteren. Die verbeteringen kijkt men van elkander af en men tracht zich zo veel mogelijk op de hoogte te stellen van de mededinger, dat noemt men: gewapende vrede. Telkens Engeland een nieuw oorlogsschip maakt, wordt er in Duitsland een tegenover geplaatst en men maakt ze zo groot mogelijk. Kanonnen, idem, met de sterkst mogelijke ontploffingskracht en de zwaarste obussen. Van weerskanten heeft men geweren met vijf of zes kogels - in orde! Mitrailleusen, maxim- en machinegeweren, in orde. Hier echter begint de verwarring! 't Geen men toepassen mag aan een obus, granaat of schrapnel, t.t.z. zijn explosievermogen, wordt niet toegelaten aan de geweerkogel. Dat heet men Dum-Dum en zoiets staat aangerekend als onmenselijk! Men gebruikt er toch, of wederzijds beschuldigt men malkaar er te gebruiken, maar men loochent het... et l'honneur est sauf! Een kanon dat met zijn twee wielen op de grond staat, mag schieten overal en op alles, maar een granaat uit een luchtschip geworpen, heet barbaarsheid. En zo is het met elke nieuwe uitvinding op vernielingsgebied: zolang ze niet door wederzijds gebruik geheiligd werd, blijft ze veroordeeld en als schandaligheid aangerekend! Ik vraag me wat er gebeuren zal als men eens de levende soldaten afschaft en vervangen zal door mekanieke die veel juister en sneller zullen schieten en nooit omvervallen of weglopen; - die geen ravitaillement behoeven en de ambulance-dienst kunnen missen omdat ze door een electrische stroom in werking worden gebracht!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten