Woensdag 24
Wat er overblijft van Solidarnosc: ondergrondse krantjes en vlugschriften, soms op één exemplaar getypt en zo doorgegeven, met informatie over arrestaties en andere represailles, over geplande acties, manifestaties, stakingen. Of clandestiene bijeenkomsten onder het mom van verjaardagsfeestjes e.d. Al bij al maakt ook dit een wat miezerige indruk, de indruk van hopeloze achterhoedegevechten, van weinig realistische koestering van een droom. Het is zo goed als zeker dat dit allemaal oogluikend wordt toegestaan door het regime. De militairen begrijpen goed genoeg dat het niet meer is dan een onschadelijke uitlaatklep. Maar ondertussen wordt de terreur er op een andere manier wel flink in gehouden. Zo werden na de manifestaties van 10 november aan de universiteit enkele mensen - schijnbaar willekeurig gekozen - afgedankt: zo voelt iedereen zich bedreigd.
Na de middag loop ik even langs het cultuurcentrum van de DDR, op zoek naar boeken en platen. Zwaar beledigd sta ik er na twee minuten terug buiten: ik had verwaarloosd eerst aan te schuiven om een mandje te nemen. Dat blijkt een zware fout en ik word dan ook streng berispt. En ik was, nota bene, in ‘Das Kapital’ aan het bladeren! Ik zal hun kapitaal echt niet afpakken!
Donderdag 25
De oude stad, de markt en de straatjes daarrond, zijn toch wel echt mooi. Volledig intact zou je zeggen, maar in 1945 stond hier geen steen meer op een andere. Na de oorlog is die hele stadskern terug opgebouwd, net zoals hij er vroeger uitzag, met decoratie, schildering van de gevels inbegrepen. Als model dienden vooral de schilderijen van de 18de-eeuwse Italiaan Canaletto. Ik geloof dat het nogal typerend is voor de romantisch-historische Polen dat dit nationale symbool het eerste was wat zij terug opbouwden. Zonder één seconde na te denken zouden zij eerder sterven voor hun eer, voor een vlag, dan voor een boterham.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten