• Sigurd von Ilsemann (1884-1952) was vleugeladjudant van de Duitse keizer Wilhelm II. Hij schreef Der Kaiser in Holland. Aufzeichnungen des letzten Flügeladjutanten Kaiser Wilhelms II.
Spa, 8 november 1918
Bij het ontbijt zegt de keizer [Wilhelm II] heel rustig en beheerst: 'Ik heb zo-even een telegram van de kanselier ontvangen, waarin staat dat de sociaal-democraten verlangen dat ik aftreed en dat de kroonprins afstand doet. Tevens vraagt hij om ontslag en waarschuwt voor de dictatuur. Dat is nu het gevolg van de slappe houding van prins Max, die zich maar liet drijven maar niet heeft gehandeld. Eerst scheept hij mij met de zaak op, nu laat hij mij zitten. Ik heb geantwoord, dat hij in functie moet blijven, totdat de wapenstilstand is gesloten. Het militair gezag in Berlijn moet hij Linsingen in handen geven. Het einde van de oorlog heeft een geheel ander beeld gekregen. Nu is het vechten tegen het bolsjewisme in Europa. Het is niet uitgesloten, dat de Engelsen mij nog troepenhulp aanbieden om het bolsjewisme in Duitsland te onderdrukken. 's Middags komen Hindenburg en Groener om te rapporteren. Beiden zijn zeer ernstig. Beieren heeft zich tot republiek verklaard!
's Namiddags meldt Hintze, dat de Rijksdag, met uitzondering van de conservatieven, het aftreden van de keizer eist. Z.M. wijst dat krachtig af.
's Avonds spreekt Z.M. de kanselier per telefoon: 'U hebt de wapenstilstand ingeleid, nu moet u hem ook ondertekenen. De Rijksdag alleen kan mij niet afzetten, daartoe moeten de bondsvorsten en de bondsraad worden gehoord, die mij hebben geïnstalleerd. Wanneer u in Berlijn niet van mening verandert, dan kom ik na het sluiten van de wapenstilstand met mijn troepen naar Berlijn en schiet de stad in elkaar als het moet zijn!
'
's Avonds zegt de keizer: 'Ik weet niet, wat God met ons voorheeft, maar als de mensen niet voor rede vatbaar zijn, ga ik met de heren en de troepen die mij nog trouw zijn ook al is het maar een bataljon, zelfs al zou dat mijn dood betekenen, naar het vaderland. Het is mijn plicht de orde te herstellen. Vier weken geleden heb ik de kanselier reeds gezegd: "Ik waarschuw u, ik weet dat men in Berlijn fluistert over mijn aftreden, breng mij niet in de toestand dat ik als koning van Pruisen tegen het rijk positie moet kiezen." Toen zei de kanselier: "Daarvan kan geen sprake zijn, ik kom met mijn regering voor u op, ik bescherm u!" En wat komt er van terecht?'
De keizer heeft bevolen dat zijn zoons met hun vrouwen en kinderen naar het Nieuwe Paleis verhuizen. Prins Eitel Friedrich is verantwoordelijk voor de bescherming van de keizerin.
De hertog von Braunschweig heeft vanmiddag afstand gedaan. De keizer was tegen de avond tamelijk rustig, zat als gewoonlijk met ons bij de haard en ging kort na tien uur naar bed. Hedenmorgen ging Z.M. met Fürstenberg en ons, adjudanten, op de straatweg bij Villa Fraineuse wandelen.
Bij het middageten was een Hollandse generaal uitgenodigd, die zich bij de keizer wilde melden. Excellentie von Gontard vroeg de keizer, of hij, gezien de gebeurtenissen, niet liever van het gezelschap van deze vreemde heer verschoond wenste te blijven. De keizer beval echter, dat alles zo moest blijven als het was geregeld en onderhield zich aan tafel met de Hollander alsof er niets was gebeurd.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten