Frans Kellendonk • 17 juli 1980

• De Nederlandse schrijver Frans Kellendonk (1951-1990) vond zijn dagboeken niet het publiceren waard, maar De Revisor publiceerde er wel een selectie uit.

17 juli 1980
Gerard Reve

Ik heb van zondag 13 t/m woensdag 16 juni met Wim Bergmans gelogeerd in Poët Laval bij Gerard Reve en Joop Schafthuizen. Reve heeft me zijn nieuwe boeken Moeder & Zoon en De Vierde Man te lezen gegeven. M&Z is een verslag van zijn bekering tot 't katholicisme, deels een apologetisch werk, deels een roman met de inmiddels bekende ingrediënten - ‘Spaart de roede niet’ etc. -, deels zeer vilein en kwaadaardig geroddel over Vestdijk, Matthieu Smedts, Gabriël Smit. Het is kortom een dankbaar werk voor kritici, want het verklaart veel - meteen de reden waarom het niet Reve's beste boek is - en het geeft aanstoot. De Vierde Man is een spookverhaal - boekenweekgeschenk 1981 -, routinematig geschreven, met mechanisch gehanteerde symboliek.
Reve maakte een veel opgewekter en gezonder indruk dan begin '79. Toen leken zijn ogen groen - ik had er een eed op durven doen - nu waren ze grijs. Hij sprak nog steeds onafgebroken (voornamelijk over het huis in Harwich, vlak bij Parkerton Quay, dat hij net had gekocht - omdat hij (1) er vijfentwintig jaar niets aan zou hoeven doen, (2) het vlak bij Holland ligt - overigens niet zo dicht als Holland zelf, maar daar zou hij uit zichzelf niet opkomen - en (3) als je met de nachtboot reist, kost het je geen reistijd!) - goed geïnformeerd, met veel details en voor alle onzin die hij spuit blijkt hij uiteindelijk toch heel verstandige reden te hebben. Je kunt met hem alleen over feiten praten. Hij is zeer vriendelijk en plooibaar, gul en gastvrij. Hij heeft ons tweemaal getrakteerd op een etentje, we konden ongelimiteerd drinken, al zijn tijd was voor ons beschikbaar - alleen over kleine dingen wil hij wel eens rellen, zoals een niet goed schoongeschraapt kaaskorstje, e.d. Hij heeft ons zijn gebouwen laten zien waarover al alles in de HP is geschreven. Hij praat veel over jongens en over zijn werk en zijn huizen, minder over politiek, literatuur.