Ralph Waldo Emerson -- 30 maart 1832

March 30.
I am your debtor, Sir James Mackintosh, for your Ethics, and yet, masterly book asit is, highly as I esteem the first account of the Conscience that has ever been given, yet is it at last only an outline, nor can suffice to my full satisfaction. . . .


Omnis Aristippum docuit color et status et res.
Horace.

"Be not almighty, let me say,
Against, but for me."
Herbert.

An ingenious and pleasing account of human nature is Hartley's successive passions as expounded by Mackintosh. Each becomes the parent of a new and higher passion, and itself dies. If the scheme of Necessity must be admitted, then let that doctrine also be the antidote, the gradual glorification of man. . . . Very costly scaffoldings are pulled down when the more costly building is finished. And God has his scaffoldings. The Jewish Law answered its temporary purpose and was then set aside. Christianity is completing its purpose as an aid to educate man. And evil is a scaffolding on which universal good is reared. God shall be all in all. . . .


MOORE TO CRABBE OF CAMPBELL

" True bard ! and simple, as the race
Of heaven-born poets ever are,
When, stooping from their starry place.
They 're children, near, though gods afar."

[suum cuique]

The world is an academy to the scholar, a butt to the satirist, a church to the devotee, " the scaffold of the divine vengeance " to the Calvinist, good society to the ashionist, a market to the merchant, a conquest to Alexander.

"No one can guess what kind of vision belongs to the fly. There are probably 25,000 hexagonal lenses or menisci on its surface, or the same number of distinct visual organs, as some comparative anatomists would lead us to believe."
Abernethy, Lectures.

"DEUS ANIMA BRUTORUM"


Ralph Waldo Emerson (1803-1882) was een Amerikaans essayist en dichter en een van de invloedrijkste denkers van zijn tijd. Hij hield vrijwel zijn gehele leven een dagboek bij.

Sir Walter Scott -- 28 maart 1826

March 28.— We have now been in solitude for some time—myself nearly totally so, excepting at meals, or on a call as yesterday from Henry and William Scott of Harden. One is tempted to ask himself, knocking at the door of his own heart, Do you love this extreme loneliness? I can answer conscientiously, I do. The love of solitude was with me a passion of early youth; when in my teens, I used to fly from company to indulge in visions and airy castles of my own, the disposal of ideal wealth, and the exercise of imaginary power. This feeling prevailed even till I was eighteen, when love and ambition awakening with other passions threw me more into society, from which I have, however, at times withdrawn myself, and have been always even glad to do so. I have risen from a feast satiated; and unless it be one or two persons of very strong intellect, or whose spirits and good-humour amuse me, I wish neither to see the high, the low, nor the middling class of society. This is a feeling without the least tinge of misanthropy, which I always consider as a kind of blasphemy of a shocking description. If God bears with the very worst of us, we may surely endure each other. If thrown into society, I always have, and always will endeavour to bring pleasure with me, at least to show willingness to please. But for all this "I had rather live alone," and I wish my appointment, so convenient otherwise, did not require my going to Edinburgh. But this must be, and in my little lodging I will be lonely enough. 

Had a very kind letter from Croker disowning the least idea of personal attack in his answer to Malachi.

Reading at intervals a novel called Granby; one of that very difficult class which aspires to describe the actual current of society, whose colours are so evanescent that it is difficult to fix them on the canvas. It is well written, but over-laboured—too much attempt to put the reader exactly up to the thoughts and sentiments of the parties. The women do this better: Edgeworth, Ferrier, Austen have all had their portraits of real society, far superior to anything man, vain man, has produced of the like nature.

Sir Walter Scott (1771-1832) was een Schots dichter en schrijver, vooral bekend door zijn historische romans, zoals Ivanhoe. Van 1825 tot 1832 hield hij een dagboek bij.

Samuel Pepys -- 27 maart 1668

Friday 27 March 1668

Up, and walked to the waterside, and thence to White Hall to the Duke of York’s chamber, where he being ready he went to a Committee of Tangier, where I first understand that my Lord Sandwich is, in his coming back from Spayne, to step over thither, to see in what condition the place is, which I am glad of, hoping that he will be able to do some good there, for the good of the place, which is so much out of order. Thence to walk a little in Westminster Hall, where the Parliament I find sitting, but spoke with nobody to let me know what they are doing, nor did I enquire. Thence to the Swan and drank, and did baiser Frank, and so down by water back again, and to the Exchange a turn or two, only to show myself, and then home to dinner, where my wife and I had a small squabble, but I first this day tried the effect of my silence and not provoking her when she is in an ill humour, and do find it very good, for it prevents its coming to that height on both sides which used to exceed what was fit between us. So she become calm by and by and fond, and so took coach, and she to the mercer’s to buy some lace, while I to White Hall, but did nothing, but then to Westminster Hall and took a turn, and so to Mrs. Martin’s, and there did sit a little and talk and drink, and did hazer con her, and so took coach and called my wife at Unthanke’s, and so up and down to the Nursery, where they did not act, then to the New Cockpit, and there missed, and then to Hide Parke, where many coaches, but the dust so great, that it was troublesome, and so by night home, where to my chamber and finished my pricking out of my song for Mr. Harris (“It is decreed”), and so a little supper, being very sleepy and weary since last night, and so by to o’clock to bed and slept well all night. This day, at noon, comes Mr. Pelling to me, and shews me the stone cut lately out of Sir Thomas Adams’ (the old comely Alderman’s) body, which is very large indeed, bigger I think than my fist, and weighs above twenty-five ounces and, which is very miraculous, he never in all his life had any fit of it, but lived to a great age without pain, and died at last of something else, without any sense of this in all his life. This day Creed at White Hall in discourse told me what information he hath had, from very good hands, of the cowardice and ill-government of Sir Jer. Smith and Sir Thomas Allen, and the repute they have both of them abroad in the Streights, from their deportment when they did at several times command there; and that, above all Englishmen that ever were there, there never was any man that behaved himself like poor Charles Wager, whom the very Moores do mention, with teares sometimes.


De Brit Samuel Pepys (1633–1703) was een hoge ambtenaar en parlementslid, wijd en zijd beroemd vanwege zijn dagboeken.

John Franklin -- 26 maart 1820

March 26.

The boisterous weather continued through the night and it was not before six this morning that the wind became apparently moderate and the snow ceased. Two of the Canadians were immediately sent off with letters to the gentlemen at Fort Chipewyan. After breakfast we also started but our Indian friend, having a great indisposition to move in such weather, remained by the fire. We soon quitted the river and, after crossing a portage, a small lake and a point of land, came to the borders of the Mammawee Lake. We then found our error as to the strength of the wind, and that the gale still blew violently and there was so much drifting of the snow as to cover the distant objects by which our course could be directed. We fortunately got a glimpse through this cloud of a cluster of islands in the direction of the houses, and decided on walking towards them; but in doing this we suffered very much from the cold and were obliged to halt under the shelter of them and await the arrival of our Indian guide. He conducted us between these islands, over a small lake, and by a swampy river into the Athabasca Lake, from whence the establishments were visible. At four P.M. we had the pleasure of arriving at Fort Chipewyan and of being received by Messrs. Keith and Black, the partners of the North-West Company in charge, in the most kind and hospitable manner. Thus terminated a winter's journey of eight hundred and fifty-seven miles, in the progress of which there was a great intermixture of agreeable and disagreeable circumstances. Could the amount of each be balanced I suspect the latter would much preponderate; and amongst these the initiation into walking in snowshoes must be considered as prominent. The suffering it occasions can be but faintly imagined by a person who thinks upon the inconvenience of marching with a weight of between two and three pounds constantly attached to galled feet and swelled ankles. Perseverance and practice only will enable the novice to surmount this pain.

The next evil is the being constantly exposed to witness the wanton and unnecessary cruelty of the men to their dogs, especially those of the Canadians who beat them unmercifully and habitually vent on them the most dreadful and disgusting imprecations. There are other inconveniences which, though keenly felt during the day's journey, are speedily forgotten when stretched out in the encampment before a large fire, you enjoy the social mirth of your companions who usually pass the evening in recounting their former feats in travelling. At this time the Canadians are always cheerful and merry and the only bar to their comfort arises from the frequent interruption occasioned by the dogs who are constantly prowling about the circle and snatching at every kind of food that happens to be within their reach. These useful animals are a comfort to them afterwards by the warmth they impart when lying down by their side or feet as they usually do. But the greatest gratifications a traveller in these regions enjoys are derived from the hospitable welcome he receives at every trading post, however poor the means of the host may be; and from being disrobed even for a short time of the trappings of a voyager and experiencing the pleasures of cleanness.

The following are the estimated distances in statute miles which Mr. Back and I had travelled since our departure from Cumberland:

From Cumberland House to Carlton House: 263.
From Carlton House to Isle a la Crosse: 230.
From Isle a la Crosse to north side of the Methye Portage: 124.
From the Methye Portage to Fort Chipewyan: 240.

Total: 857 miles.


Sir John Franklin (1786-1847) was een Britse marineofficier en ontdekkingsreiziger, die drie grote reizen naar het Noordpoolgebied maakte. Het verslag van de eerste reis is te vinden in The Journey to the Polar Sea.

Egbert Alting -- 25 maart 1570

Saterdach 25 Martii Paeschavent 1570.
Hef ft der syndicus Westendorp sijn rapport den erb. Raed inbracht, als
dat noch geen geldt voerhandts, dan dat em grote vertroestinge mundtlick gescheen, te sullen binnenkorts komen, off dat de weeckleninge up andere oert
ende plaets verordnet solde worden; hef ft oeck een besloten brief f an den heer
lieutenant vertoent, als wesende enige commissie der renten ende schulden belangende up der geproscribeerden goederen etc.
B. ende R. laten weten ende verbieden, dat gheen harbergeers noch ander borger offt ingesetenen sullen enige soldaten setten, binnen hueses tho drincken, dan sullen hoer aliene bij tapmaten ende haelekannen de bieren voertan moegen verkopen ende affhaelen laten, telcker reysen bij 5 marcken tho broecke.


Egbert Alting (1533-1594) was eerste secretaris van de stad Groningen in de tweede helft van de 16e eeuw. Zijn dagboek is een belangrijke bron voor de geschiedenis van Groningen, omdat het laat zien hoe de politieke verhoudingen binnen het stadsbestuur lagen.

Erich Mühsam -- 24 maart 1912

München, Sonntag, d. 24. März 1912.

Der 13te Todestag meiner Mutter, woran ich wieder erst erinnert wurde, nachdem ich das Datum hierhergeschrieben habe.

In der Schweizer Angelegenheit ist mir ein Gespräch mit Scheidegger eingefallen. Er erzählte mir von der Schießerei in der Polizeikaserne und erklärte dabei, daß nur Russen aktiv dabei beteiligt gewesen seien. Ich werde mein Zeugnis dafür zur Verfügung stellen, auch dafür, daß Scheideggers Geistigkeit schon immer verdächtig gewesen ist.

Gestern saß ich den ganzen Nachmittag im Café. Um 5 Uhr sollte die Stöckl hinkommen. Um ½ 7 Uhr kam sie. Ich machte sie mit Meyrink bekannt, von dem sie Sachen vortragen will, nachher saßen wir noch mit dem Ehepaar Etzel beisammen. Um 8 Uhr war ich mit Frl. Dr. Gellért verabredet, der Freundin Grossmanns, die von mir anarchistische Schriften namhaft gemacht wünschte. Sie erschien. Eine etwas korpulente, rassige Jüdin, Ärztin. Sie bestellte mir den Gruß eines „gelben Dominos“ aus dem Fasching. Ich schrieb mir die Adresse auf, eine Baronesse von Esebeck, die ich nun schriftlich aufgefordert habe, sich bei mir zu melden. Gegen 9 Uhr brach ich mit der Doktorin auf und sie kam auf meine Anregung noch zu mir hinauf. Ich weiß nicht, was über mich kam. Ich spürte plötzlich erotische Wallungen. Sie sträubte sich in einer Form, daß ich toll wurde. Natürlich siegte ich. Ein unglaublich leidenschaftliches Weib, fanatisch sinnlich, und, wie ich fürchte, jetzt rasend verliebt in mich. Erst gegen ½ 12 Uhr verließen wir das Haus, ich begleitete sie heim und fuhr dann in die Torggelstube, wo ich um Lotte herum die beiden Strichs, Cronos, Kalser, Hörschelmann, Alva und Frisch versammelt fand. Wir alle gingen später in den Bunten Vogel, wo sich jetzt mit Morax’ und Emmys Mitwirkung ein reguläres Cabaret entwickelt. Ganz zum Schluß kam noch die Stöckl mit Dr. Duggen angefahren. Ich muß sie um ½ 4 Uhr abholen, da wir bei Etzels die Vorlesung eines Dramas von einem Herrn Arem anhören sollen.

„Bubi“ habe ich gelesen. Drei ungeheuer lustige Akte. Eine ausgezeichnete Satire auf die Deutsch-französischen Marokko-Verhandlungen. Meyrinks Einfälle und Roda Rodas Witz ergeben eine brillante Mischung. Wenn die Zensur das Stück durchläßt, scheint mir ein großer Erfolg sicher.


Erich Mühsam (1878-1934) was een Duitse dichter, anarchist en activist tegen het nationaalsocialisme. Hij werd in 1934 in een concentratiekamp vermoord. Zijn vrouw heeft er na zeer veel tegenspoed en tegenwerking voor gezorgd dat een gedeelte van zijn gedichten, dagboeken en andere geschriften gepubliceerd werden.

James Cook -- 23 maart 1769

Thursday, 23rd. Fresh gales and Squally, with rain, the first part; remainder fresh Gales and Cloudy. P.M. saw some Men-of-War Birds, and Egg Birds, and in the Morning saw more Egg Birds and Tropic Birds. The Man-of-War and Tropic Birds are pretty well known, but the Egg Bird (as it is called in the Dolphin's Journal) requires some discription to know it by that Name. It is a small slender Bird of the Gull kind, and all white, and not much unlike the small white Gulls we have in England, only not so big.* (* Terns.) There are also Birds in Newfoundland called Stearings that are of the same shape and Bigness, only they are of a Greyish Colour. These Birds were called by the Dolphin Egg Birds on account of their being like those known by that name by Sailors in the Gulph of Florida; neither they nor the Man-of-War Birds are ever reckoned to go very far from Land. Wind North by West to West by North: course North 13 degrees West; distance 49 miles; latitude 24 degrees 43 minutes South, longitude 130 degrees 8 minutes West.



James Cook (1728-1779) was een Britse zeevaarder en cartograaf, die bekend werd vanwege zijn drie ontdekkingstochten naar de Grote Oceaan. Tijdens zijn reizen hield hij scheepsjournalen bij.

Lord Byron -- 22 maart 1814

Tuesday, March 22nd

Last night, party at Lansdowne House. To-night, party at Lady Charlotte Greville's — deplorable waste of time, and something of temper. Nothing imparted — nothing acquired—talking without ideas: — if any thing like thought in my mind, it was not on the subjects on which we were gabbling. Heigho! — and in this way half London pass what is called life. To-morrow there is Lady Heathcote's — shall I go? yes — to punish myself for not having a pursuit.

Let me see — what did I see? The only person who much struck me was Lady S—d's [Stafford's] eldest daughter, Lady C. L. [Charlotte Leveson]. They say she is not pretty. I don't know — every thing is pretty that pleases; but there is an air of soul about her — and her colour changes — and there is that shyness of the antelope (which I delight in) in her manner so much, that I observed her more than I did any other woman in the rooms, and only looked at any thing else when I thought she might perceive and feel embarrassed by my scrutiny. After all, there may be something of association in this. She is a friend of Augusta's, and whatever she loves I can't help liking.

Her mother, the Marchioness, talked to me a little; and I was twenty times on the point of asking her to introduce me to sa fille, but I stopped short. This comes of that affray with the Carlisles.

Earl Grey told me laughingly of a paragraph in the last Moniteur, which has stated, among other symptoms of rebellion, some particulars of the sensation occasioned in all our government gazettes by the "tear" lines, — only amplifying, in its re-statement, an epigram (by the by, no epigram except in the Greek acceptation of the word) into a roman. I wonder the Couriers, etc., etc., have not translated that part of the Moniteur, with additional comments.

The Princess of Wales has requested Fuseli to paint from The Corsair — leaving to him the choice of any passage for the subject: so Mr. Locke tells me. Tired, jaded, selfish, and supine — must go to bed.

Roman, at least Romance, means a song sometimes, as in the Spanish. I suppose this is the Moniteur's meaning, unless he has confused it with The Corsair.


George Gordon Byron (1788–1824), beter bekend als Lord Byron, was een Engels schrijver en dichter. Byrons reputatie berust niet alleen op zijn geschriften, maar ook op zijn leven vol aristocratische excessen, enorme schulden en talrijke liefdesaffaires. Lady Caroline Lamb noemde hem "gek, slecht en gevaarlijk om te kennen." Zijn brieven en dagboeken zijn integraal gepubliceerd.

Harald Ickler -- 21 maart 2003

21 maart
Droom ik of ben ik wakker? Speelt zich datgene wat ik hoor en zie alleen maar in mijn hoofd af? In welke virtuele realiteit ben ik onverhoeds terechtgekomen?
Met een ruk blijft de auto staan. Ongeveer dertig wilde personen: baardig, velen met hoofddoeken of tulbanden, springen luid schreeuwend achter bosjes en rotsen tevoorschijn. Ze zwaaien met geweren ... nee, ze zwaaien niet alleen: ze schieten! Maar dit slechts in de lucht. Mijn lichaam is, voorzover ik dit kan vaststellen, ongedeerd.
Ik herken hun wapens direct: Kalaschnikovs en jachtgeweren.
De machinegeweren zijn van hetzelfde type als die we als UNO-soldaten in de Sinaï hebben gebruikt. Ze trekken ons uit de auto, en we heffen automatisch onze armen omhoog. "Zoals in de film" , flitst het door mijn hoofd. Daar staan Ingo en Anke, net zo bleek en verward als wij. Merk ik iets? Enorme verwarring blokkeert mijn waarneming, alsof ik watten in mijn hoofd heb die de geluiden dempt en mijn blikveld vernauwt. De personen schreeuwen: "Jalah, jalah ... Al Qaeda ... Bin Laden ... !" Met het weinige dat ik versta verbind ik niets goeds. Twee mannen zijn in de auto van Ingo en Anke gesprongen. De auto start nu met een loeiende motor. Vloekend stuiven de twee achter een auto aan: die van Toni en Eva? Langzaam dringt tot mij door dat Toni, die als eerste in deze hinderlaag terecht is gekomen, blijkbaar in plaats van te stoppen gas heeft gegeven. Er klinken schoten. "Mijn God, ze schieten op de auto van Toni! Hij heeft een kleine voorsprong, misschien honderd meter. Ik kan niet zien of de kogels hun doel hebben geraakt. "
Met zijn vieren worden we achter een bosje geduwd, waar we plat op de grond moeten gaan liggen. Anke snikt en blèrt, Ingo probeert haar te kalmeren. Ik zie een van de mannen strompelen. Hij trekt een grimmig gezicht en hij kijkt ons woedend aan. Vervolgens wijst hij naar zijn voet. Ik versta het niet en ik kijk naar Reno aan de andere kant. Maar Reno houdt zijn gezicht tegen de grond gedrukt en hij merkt niets van dit alles.


De Zweed Harald Ickler (1956) werd in 2003 met vijf anderen door Salafisten gekidnapt en bijna twee maanden samen met nog tien anderen in het Algerijnse deel van de Sahara gevangen gehouden. Zijn ervaringen beschreef hij in Hel In De Sahara. Dagboek Van Een Gijzeling : 52 Dagen Overgeleverd Aan De Mujahedin.

Jenkin Lloyd Jones -- 18 maart 1863, 1864, 1865

Near Helena, Wednesday, March 18. 1863
Very warm. Felt a little better. Nothing very interesting.

Huntsville, Friday, March 18. 1864
A beautiful day. Sick none the better. Tommy is very low, unable to be up, while he is kept strong by medicine all of the time. 111th Illinois Infantry marched in from Nashville direct from the State, the largest regiment I have seen South, said to be attached to our Division. Matthies is commanding Division. Smith on furlough.

9 A. M. Formed procession and marched to the funeral of Murphy, fourth piece leading the procession. A chaplain officiated at the grave. Received mail in the afternoon. Reports of the guerrilla raid not as hideous as yesterday.

Chattanooga, Saturday, March 18. 1865
A very beautiful spring day, and I did not go out to the hills, but have been on duty all day, scoring in the forenoon and nailing shakes on the houses in the afternoon. Quit early and policed camp nicely for Sunday. We have got three shelters covered and three more ready. The new men have been put on duty and seem well satisfied with the change.




Jenkin Lloyd Jones (1843-1918) was een vooruitstrevende Amerikaanse predikant (en de oom van architect Frank Lloyd Wright). Als soldaat in de Amerikaanse burgeroorlog hield hij een dagboek bij: An Artilleryman's Diary. Later werd hij een verklaard pacifist.

Mary Huestis Pengilly -- 17 maart 1884

March 17.—Another poor victim has come to our ward today—a black-eyed, delicate-looking girl. She looked so sad, I was drawn to her at once. I sat beside her in Mrs. Mills' absence, and enquired the cause of her trouble; she said her food gave her pain—she is dyspeptic. If the Doctor would question the patients and their friends as to the cause of their insanity, they might, as in other cases of illness, know what remedy to apply. This dear child has been living at Dr. Wm. Bayards' three years—chambermaid—that is enough to assure me she is a good girl. I think she wears her dress too tight. I unloosened her laces and underskirts to make them easy; they are all neat and tidy, as if she had come from a good home.

Another day is here. That poor girl is in great trouble yet. When I went out into the hall this morning, she was kneeling by the door; she laid her cheek on the bare floor, praying for her sins to be forgiven, murmuring something of those who had gone before. I cannot think she has sinned; poor child! she has lost her health in some way; she has transgressed some law of nature. I think it has been tight lacing that caused some of the trouble, for she sat up on the floor when I invited her to stand up for fear some one would open the door and walk over her, and rubbed the calf of her leg, saying it was all numb. Anything too tight causes pain and distress by interrupting the free circulation of the blood. She is so pitiful and sad! How could Mrs. Mills speak so unkindly to her, pushing her with her foot to make her rise up? She treats them like wicked school-boys who have done something to torment her and merit punishment. I cannot but pity Mrs. Mills, for this is an uncomfortable position to fill, and if she has always obeyed her Superintendent, she has done her duty, and deserves a retired allowance. The younger nurses are all learning from her, and will grow hard-hearted, for they think she is one to teach them; they come to her for help in case of emergency, and they go all together, and are able to conquer by main strength what might in most cases be done by a gentle word. "A soft answer turneth away wrath;" I have known this all my life, but I never felt it so forcibly as now.

There is a lady here from Westmoreland; her hair is cut short, and her eyes are black and wild. The first time I spoke to her she struck me, lightly, and I walked away; I knew she was crazy. After I had met her a few times and found she was not dangerous, I ventured to sit down beside her. She was lying on her couch in a room off the dining-room; she lay on her back knitting, talking in a rambling way: "Do you know what kind of a place this is? Aren't you afraid I'll kill you? I wish I was like you." I smoothed her hair with my hand as I would a child. I thought, perhaps, she had done some great wrong. She said she had killed her mother. Often before, I had stood beside her, for I looked at her a number of times before I ventured to sit by her. I had no recollection of seeing her when I first came, till I found her in this room. I suppose she was so violent they shut her in here to keep her from striking or injuring any one. I could not discover the cause of her trouble, but I comforted her all I could, and she has always been friendly with me since, and listened to my words as if I were her mother. She has been here a long time. Last Friday—bathing day—two young, strong nurses were trying to take her from her room to the bath-room (I suppose she was unwilling to be washed, for I have noticed when I saw her in that room on the couch, she was not clean as she should be—her clothes did not have a good air about them). The nurses were using force, and she struggled against it. They used the means they often use; I suppose that is their surest method of conquering the obstinate spirit that will rise up to defend itself in any child or woman. She was made more violent by her hair being pulled; one nurse had her hands, and the other caught her by her hair, which is just long enough to hold by. They made her walk. I was walking near them when I saw one seize her by the hair; she tried to bite her on the arm. I started forward, and laid my hand on her arm, with—"Don't, my poor child, don't do so; be gentle with her, girls, and she will go." She looked at me, and her face softened; that angry spirit melted within her, and they went on to the bath-room. Shortly after that I met her looking fresh and nice; she was in Mrs. Mills' room, in her rocking-chair. Sometimes I look in there to see if that chair is empty, to have a rock in it myself. I think it better for her health to knit in the rocking-chair than to lay down and knit or read either, so I leave her there. Perhaps she has read too much and injured her brain; if so, I would not let her read so much.


De Amerikaanse Mary Huestis Pengilly bracht een aantal jaren (8?) van haar leven door in een inrichting voor geesteszieken. Na haar ontslag uit de inrichting publiceerde ze gedeelten uit haar tijdens haar opname bijgehouden dagboek onder de titel Diary Written in the Provincial Lunatic Asylum (1885), om aandacht te vragen voor de misstanden waar ze mee te maken had gehad.

Louis Tas (Loden Vogel) -- 16 maart 1945

16 maart.
Jenny is het laatst gesignaleerd in Auschwitz in de weverij, waar ze het goed maakte.
Het spijt mij dat ik hier, buiten mijn ouders geen vrienden heb. Malraux schijnt een boek geschreven te hebben, dat in Duitse K.-lagers speelt, en waarin interessante bespiegelingen voorkomen over kameraadschap et cetera. Ik zou dat boek dolgraag lezen. In ieder geval ken ik geen groter verschil dan tussen de manier waarop Kyo de martel- en die waarop wij de hongerdood afwachten. Het ligt natuurlijk aan de omstandigheden (Erschöpfung maakt een inferieur mens van je, ik zie het aan mijzelf) maar ook aan de inferioriteit van het (op deze manier uitgezochte) mensenmateriaal. Er is geen minder aardige groep joden dan de Amsterdamse, of het zouden de Griekse en de Albanese moeten wezen. De goede en energieke Duitse joden zijn verder getransmigreerd, van hen hebben we dus een negatieve selectie.
Bij de Hongaren hiernaast, en bij de vrouwen in het Russenkamp, is de stemming heel anders. (Hoewel óók niet sympathiek, zijn ze minder burgerlijk-weeklagerig.) Een jaar geleden keken Mams en ik elkaar aan: we zitten in de val. Walgelijke koolraapgeur vervulde de lucht. (Ik zou wat geven voor een bord soep van toen, waar nog vet in zat, en een beetje vlees en aardappelen. In een jaar hebben we geen vrucht, geen ei, geen boter gezien. Vlektyfus heerst, iedereen heeft luizen en we leven nog. In vele grote steden in Europa is het juk al afgeschud en de nieuwe tijd begonnen. Men is de Rijn over; continu wordt er gebombardeerd, net als verleden jaar.) De doodsangst duurde van toen af tot in de zomer en steekt nu het hoofd weer op. Ik kan niet meer werken haast, de benen begeven het en ik zie geen kans uit de greep van dit ziekenhuis te komen.
Het lekkerste wat ik me voor kan stellen is een bord gepelde gerstsoep - vroeger nooit gegeten - een verse boterham met pindakaas, een beschuit met chocoladeflik erop. Aan mijn fantasieën is elk raffinement vreemd.
De dagelijkse werkelijkheid: 250 gram brood, zuur, oudbakken, meest droog, en toch heerlijk, 1 (⅔) I koolraap, in water gekookt, soms zelfs zonder zout. 4 keer per week, ook 's avonds, een soep van koolraap, of meel, of brood; het aantal calorieën dat men maximaal binnenkrijgt is op 1000 berekend vóór de laatste vermindering van het brood. Broodbelegging is nihil.


Louis Tas (1920-2011) publiceerde onder het pseudoniem Loden Vogel Dagboek uit een kamp, over zijn ervaringen in Bergen-Belsen. Na de oorlog werd hij een bekende Amsterdamse psychoanalyticus, die veel kunstenaars en acteurs onder zijn clientèle had.

Eleanora Mary d'Anethan -- 15 maart 1894

March 15, 1894. — We went in the early afternoon to witness the fencing in the Exercise Hall at the Palace. It was a curious and extremely exciting exhibition. The fencers were dressed in a species of divided skirt, and were protected by helmets, visors, and breast-plates, while the couples facing each other hammered away with all their might and main, using split bamboo staffs for the operation. There were also trials of skill between men with wooden swords and men with staffs and lances. It was very amusing and exciting, and these uncanny-looking objects showed wonderful agility and strength. All the time they were fighting and banging away at each other they uttered the most hideous sounds, a sort of war-cry, which sounds seemed to me far more alarming than the blows exchanged. We were the guests of M. Sannomiya, and Mr. and Mrs. Saxton Noble and Captain Münter were also there. We went on later to call on the ladies of the Palace, as it was their reception day, and all these ladies of the Empress receive together.


Eleanora Mary Haggard d'Anethan (1860-?, de zus van de romanschrijver Henry Rider Haggard) was de vrouw van baron Albert d'Anethan, die 17 jaar de Belgische afgezant in Japan was. Mary hield gedurende het grootste deel van die tijd een dagboek bij: Fourteen years of diplomatic life in Japan.

Susan Sontag -- 14 maart 1960

3/14/60

This week—since our 48-hour separation—hasn't worked. But I don't feel I have the right to be discouraged, much less to complain to I. I am in her debt; I owe her a year of patience.—That sounds ugly and X-y, but it isn't—as long as I feel strong and loving and want to give.

What hurts most is I.'s ceaseless emotional book-keeping, that she judges our past year together—she was miserable, it was a failure. And that's that.

It came to me last night (dinner, pizza, Frank's, with David + I. + Alfred) that I have lost her. Like a bulletin coming into view in Times Square. I wanted to tell her.—(More happened last weekend than I understand yet, or dare to understand.) I told her this morning. She didn't answer.

She has stopped loving me. She isn't turned toward me, her eyes are blank, she has let go.

I should have trusted my instincts last Sunday, when we returned to Alfred's from The Commons. (She was lying on A's bed, trying to call Ann Morrissett.)

Should I ask her if she wants to separate again? She does want it. But I think she wouldn't want to come back.—She wants to be released. Last Friday I released her. Then Sunday I did my number and brought us together again. But it wasn't as much up to me as I thought then.



Reborn bevat (dagboek)notities van schrijfster Susan Sontag (1933-2004) uit de periode 1947-1963.

Abbé Armand David -- 13 maart 1866

13 maart 1866, Peking
Onze voerlui hoeven de muilezels niet te slaan, ze houden er vanzelf de vaart in. Chinezen mishandelen hun dieren niet en gelijk hebben ze: wat dat betreft kunnen ze heel wat Europeanen een les in menselijkheid leren. Vreemdelingen verbazen zich over de makke, gemoedelijke ezels en ossen in China, die thuis vaak zo onhandelbaar zijn. Dat komt doordat dieren hier niet met geweld, maar met zachte hand worden afgericht. Een Chinees kan zelfs de schuwste vogel binnen een paar dagen handtam maken. De arme schepsels raken gehecht aan hun meesters en blijven uit vrije wil in gevangenschap.
In Peking zie je overal mannen op straat met een uitgestoken vuist of een elegante stok waarop een vogel zit. Niet alleen vinken en andere zangvogels worden zo rondgedragen, maar ook valken, arenden en zelfs wilde fazanten. Ze laten zich makkelijk optillen en aanraken, zonder dat ze op de wieken gaan. Soms worden ze in de lucht geworpen, waarna ze vanzelf naar hun meester terugkeren, die ze zelfs in een grote menigte herkennen. Veel vogels wordt zonder veel moeite een scala aan interessante handigheden en vliegmanoeuvres bijgebracht. De Chinezen voeren de fijngevoeligheid zo ver, dat ze geen zangvogels voor consumptie doden en ze alleen vangen om ze in kooitjes te houden.
Ik heb gezien hoe rijke herbergiers kooien vol vogeltjes kochten, met het enige oogmerk honderden van deze fraaie schepseltjes ogenblikkelijk de vrijheid te schenken. Zulke daden komen vaak voor. Het valt te hopen dat de vogels in Europa eenzelfde of nog betere behandeling te beurt zal vallen, en dat deze onschuldige en nuttige schepsels niet langer worden gedood voor het grove plezier van een smakelijke mondvol. Laten we dat aan de vleesetende dieren overlaten.
De mens is de koning van de natuur, maar dat geeft hem niet het recht voor slager te spelen - tenzij het onvermijdelijk èn noodzakelijk is. Sint Franciscus van Assisi had de dieren lief en beschermde ze waar hij kon. Vooruitgang in beschaving zou ons meer respect voor de natuur moeten bijbrengen.


Abbé Armand David (1826-1900) was een missionaris die vele jaren in China onderzoek deed naar de flora en fauna daar. Hij 'ontdekte' onder veel meer de reuzenpanda en de vaantjesboom. In 1875 verscheen zijn Journal d'un voyage en Mongolie fait en 1866.

William Soutar -- 12 maart 1936

donderdag 12 maart
Het bewustzijn van de dood als eeuwig perspectief in de verte kan voor iemand een zo weinig morbide karakter hebben dat het eerder iets creatiefs, of tenminste harmoniërends in zich bergt. Wij worden er altijd aan herinnerd dat ons leven vergankelijk is en onzeker en dat we maar een keer door deze wereld reizen. Deze vermanende zekerheid weerhoudt ons van onmenselijke daden. Omdat we weten dat de dood ons op een dag zal treffen worden we ontvankelijker voor de behoefte aan menselijke tederheid. Er kan immers geen grotere dwaasheid bestaan dan het opvoeren van de menselijke ellende door ons steentje eraan bij te dragen, terwijl ons verblijf op aarde relatief toch al zo kort is?


Bij de Schotse dichter William Soutar (1898-1943) werd op jonge leeftijd de ziekte van Bechterew geconstateerd. De laatste veertien jaar van zijn leven was hij aan zijn bed gekluisterd. In die periode hield hij een dagboek bij, waaruit gedeelten zijn gepubliceerd onder de titel Diaries of a dying man (Nederlandse vertaling: Dagboek van een stervende).

Karl August Varnhagen von Ense -- 11 maart 1847

Donnerstag, den 11. März 1847.
Das neue Buch von Herrn von Bülow-Kummerow. Er schildert unsern Zustand fürchterlich, sagt über die neuene ständischen Sachen die derbsten Wahrheiten, alles verbrämt mit Königslob und monarchischem Eifer. Für den Augenblick thut er gute Dienste, der alte Mann, obschon er im Grund ein feichter Schwäßer ist und ein ungewaschnes Maul!


* Tagebücher, Volume 4
* Karl August Varnhagen von Ense (1785-1858)

Marjet van Zuijlen -- 9 maart 1999

Dinsdag 9 maart 1999
Ik zit om tien voor acht weer keurig in de trein. De spanning begint op te lopen. De pers lijkt zich voor te bereiden op een vroege val van het kabinet. Vertrekt Annemarie Jorritsma naar aanleiding van de Bijlmerenquête? Kan het Kabinet het aan om enkele miljarden te bezuinigen? Stapt D66 op als het referendum in de Eerste Kamer wordt afgewezen? Hoe gaat de discussie over de asielwetgeving verlopen? Er zijn scenario's te over. Ik klaag vaak over de politiek, maar het is nooit saai.

In de krant lees ik een sentimenteel portret van Bettine Vriesekoop en de tranen springen me in de ogen. Ze heeft in China geleerd dat het leven meer is dan strijd en rivaliteit. Het gaat erom te zijn en daarvan te genieten. Ze heeft nu haar belangrijkste wedstrijd gewonnen. Er groeit een kind in haar buik. Even later vind ik dit seksistische onzin, maar de twijfel is gezaaid. Als ik bij een column van Ileen Montijn over Karel van het Reve bijna weer in tranen ben, vraag ik me af of ik misschien niet een dagje vrij moet nemen. (Ook hier gaat het over een kind. De goede relatie die Karel van het Reve met zijn zoon David had.)

Jeltje heeft in al haar wijsheid besloten mij mee te vragen naar het boekenbal. Onze vakanties samen bestonden uit niet veel meer dan zoveel mogelijk lezen en elkaar daarover vertellen. Ik ben een beetje bang voor het boekenbal. Dezelfde angst die mij op de middelbare school heeft doen besluiten te stoppen met hockeyen. Iedereen was beter, sneller, handiger en vooral mooier dan ik. Ik had het gevoel dat mijn onbeduidenheid alle aandacht trok. Ik wilde opvallend zijn als de rest. En niet de aandacht trekken als muurbloem. Alles culmineert uiteraard in de vraag: wat moet ik aan vanavond?

De fractievergadering verloopt boven verwachting ontspannen. Iedereen moet z'n zegje doen over de asielproblematiek, maar dat leidt niet tot andere conclusies. Ik krijg de indruk dat de pijn meer zit bij de witte illegalen dan bij het asielbeleid. Het hemd is nader dan de rok. Veel ethische luxe.

's Middags spreekt Ad Geelhoed mij op straat aan. Hij maakt zich zorgen. Er is te weinig positieve, intellectuele onderstroom en te veel incidentenpolitiek. Hij heeft sinds de verkiezingen voor het eerst het gevoel dat het weleens mis zou kunnen gaan. Volkskrant-journalist Jan Hoedeman ook al. Zouden we het elkaar aanpraten? Is dit de Haagse kaasstolp?


* Retour Nijmegen-Den Haag. Dagboek van een politica (2000)
* Marjet van Zuijlen (1967)

Gerard Bilders -- 7 maart 1860

7 Maart.
- Een leelijke dag, doch die nu geen slechten invloed op mij heeft. Gewoonlijk ben ik onaangenaam voor mijzelven en anderen, als het weder bijzonder slecht is. Duisternis buiten geeft duisternis in de ziel.





* Brieven en dagboek
* Gerard Bilders (1838-1865)

William Van Poyck -- 6 maart 2011

March 6, 2011
I just learned that another Death Row prisoner, Lloyd Duest, died of cancer recently. He's been on the row since 1983, almost 28 years, so I guess you could say he had a pretty good run (he was 59 years old). I've lost count of all the guys on the row who have died of cancer over the last decade; it's like an epidemic. Statistically speaking, the number are way out of whack; it's way beyond just an anomaly - the deviation from the norm is way off the chart. My suspicion is that there's something in the water or the food is morphing into a near certainty. Speaking of food, I may have told you that about 6 months ago the DOC (Dept of Corrections) stopped serving any kind of real meat to prisoners. A DOC official went on TV and claimed they would save several million dollars a year by serving this new (and terrible tasting and looking) fake "meat" made from soy and vegetable matter. Well, I did some investigating and learned the source of this stuff. It's made by Archer Daneils Midland Company (ADM), a huge food/agricultural conglomerate (it dominates the American market) and it is called Textured Vegetable Protein (TVP), also known as Textured Soy Protein (TSP), "soy emat" or "soya meat". It is made from soy beans, cotton seeds, wheat and oats, and is extruded into various shapes (chunks, nuggets, grains, flakes and strips). Here's ADM's description: "The defatted, thermoplastic proteins are heated to 150-200 degrees Centigrade, which denatures them into a fibrous, insoluble, porous network that can soak up as much as three times its weight in liquids. As the pressurized molten protein mixture exits the extruder, the sudden drop in pressure causes rapid expansion into a puffy solid that is then dried." Yum, yum, Gooood! It is supposed to be mixed with real meat in a 1:3 ratio (one part TVP to 3 parts meat) but we get pure TVP, often served as "nuggets" in some kind of fake gravy. All I can tell you is that it tastes really bad and is like chewing on a flip-flop. And we get this every day...The real story here, though, when it comes to our food, is that back in the early 1970's, when I first entered the system, the entire DOC was self-sufficient in food. We grew and raised all our own food, and we ate good, at a minimum cost to taxpayers. Every prison (and there are about 80 in Florida) has hundreds, sometimes thousand of acres of good farmland. With free inmate labor and free land, you can grasp how cheap our food was. We had huge chicken farms, dairies, orange groves, vegetable fields, lots of beef cattle and hogs, which we butchered in our own slaughter houses. But, in the 1980's, in one of the most scandalous moves in DOC history (and the DOC is a notoriously corrupt and incompetent agency) the big wigs chose to close down all our farms and start buying all our food from freeworld vendors. And they had the temerity to claim this was to save money!! The true purpose was to steal money. With millions of dollars now going to vendors, and DOC officials deciding who would get these contracts, kickbacks became the name of the game, as they still are. The food we get from vendors is often unfit for human consumption. All of our potatoes arrive here rotten. We buy rotten food which the vendors cannot unlaod anywhere else, yet on paper, we are paying for "choice" food at high prices. The difference is going into officials' pockets, and that's a fact...If any independent investigation was ever conducted into this, people would go to jail. But nobody cares what prison officials do; they know they are safe from prying eyes. It's always been that way (although James Crosby, a previous Secretary of our DOC went to federal prison for a massive bribery and kickback scheme involving our canteen vendor, Keefe Commissary Company). It was sheer luck and happenstance that it ever came to light. But nothing has changed. Keefe is back in business here again (after being banned for a few years) and the price gouging and kickbacks remain. If Governort Rick Scott, and the new Secretary Edwin Buss, are truly serious about saving money, they can begin by reinstituting our prison farm system. That would save taxpayers millions of dollar annually (and improve the health and diet of its 100,000 plus prisoners).


* Death Row Diary
* William Van Poyck

Romy Schneider -- 4 maart 1955

Wenen, 4 maart 1955
Mijn vierde film! Die Deutschmeister. Hij heeft vroeger onder de titel Frühjahrsparade veel succes gehad. Toen speelde pappie de mannelijke hoofdrol. Deze keer doet Siegfried Breuer jr. het. Ik heb die eerste film in Salzburg gezien. Pappie was werkelijk fantastisch. Ik hoop dat ik hem in deze nieuwe verfilming net zo goed beval, als hij mij toen.
Mammie en ik logeren deze keer in hotel Sacher. Het is een van de chicste hotels die ik ken. En ik ken er intussen al heel wat. In München, Keulen, Rome, Berlijn - Syracuse niet te vergeten. Ik ben nu zestien. En ik heb toch al een behoorlijk stukje van de wereld gezien. Duizenden mensen kennen mij, zonder dat ik hen ken. Daar voel ik me vaak ongelukkig over. Ik wou dat ik één keer met al die onbekenden kon praten en ze kon vragen: Vertel eens, wat vinden jullie eigenlijk van die Romy Schneider? Vinden jullie het een dom gansje met een hoop verbeelding, of niet? Het is allemaal zo moeilijk. Ben ik misschien echt niets anders dan een zeepbel, die op een dag met een harde knal uit elkaar spat? Dan is er plotseling niets meer van mij over dan een zielig restje schuim! Toch heb ik mezelf niet opgeblazen. Ik ben helemaal niet opgeblazen!
Hoe ik daarbij kom? Heel simpel. Ik heb vandaag gepraat met een oude rot uit het filmvak en die keek me zo met een klein lachje aan, een beetje sceptisch, alsof hij wilde zeggen: 'Nou, Romy, je buitenkant mag er dan misschien zijn, maar veel stelt het allemaal niet voor! De rest is allemaal het werk van de regisseur. En op een goede dag zit je daar met je talent, dan ben je uitgespeeld bij de film – en wat houd je dan nog over? Je hebt immers nooit iets verstandigs geleerd?' Dat heb ik zelf ook allemaal al lang bedacht. Maar het is onzin! Ik ben toch nog jong. Ik kan alles nog leren. En dat zal ik doen ook! Ik wil toneelspelen. Als het moet, wil ik me aansluiten bij een toneelgezelschapje in de provincie en daar beginnen als het dienstmeisje dat alleen maar hoeft te zeggen: 'Jazeker, mevrouw!' Voorlopig doe ik niets anders dan leren. En bovendien speel ik mezelf. Of ik nu koningin Victoria moet voorstellen, dat doet er niet toe, dat ben ik ook! Of zoals nu in Die Deutschmeister een meisje van het boerenland, dat ben ik ook! Steeds weer met andere variaties. Steeds met een andere tekst. Maar ik ben het zelf. En dat blijf ik ook!


* Ich, Romy: Tagebuch eines Lebens
* Romy Schneider (1938-1982)

Willard Kilts -- 3 maart 1892

Thursday, March 3, 1892
There was a cold high wind today and the roads were very heavy. In the morning, Will Goodell and I got out at 5:30 in the Metropolitan Hotel and had our breakfast. Then we took the streetcar to New Hartford and helped feed the horses. I cleaned and harnessed Dolly. We went in and let the horses eat until 8:30. We then started with Dolly and the colts for Herkimer and arrived there about 10:40. We put out at the Hubbard House and fed all of the horses and had our dinner. Dolly would not eat at all. We left Herkimer about 1:30 and paid $1.65 for our dinner. We came to Little Falls and got the mail. I stopped at Bellinger's and Cora got ready and came home with me. We reached home at 4:30.
John and Mike had done the chores. John went after sawdust with the colts and got home just before me with a large load of sawdust. Carrie went to Little Falls with John and went over to Houpt's in Newville to visit until next Wednesday. Kaine finished the chores. We are milking 13 cows and have two heifers who lost their calves (slinks) and 8 cows did not cleanse. All are milking pretty well.
The colts went ahead of Dolly for about 75 miles of the way and came through very nicely, not bothering scarcely any.
When we stopped to Goodell's, they told us that Ed had trouble in his eyes and is likely to lose sight of one of them.

* Willard Kilts' Diary
* Willard Kilts (1863-1899)

William L. Shirer -- 2 maart 1938

Vienna, March 2
Tess and the baby doing well considering everything. I spending most of my time at the hospital. Tension growing here daily. Hear Schuschnigg is now negotiating with the workers, whom his colleague Dollfuss shot down so cold-bloodedly just four years ago. They are asking for little, but the negotiations with these stupid reactionaries go slowly. Still the workers prefer what they can undoubtedly get now from Schuschnigg to the Nazis. I feel a little empty, being here on the scene but doing no actual reporting. Curious radio doesn't want a first-hand report. But New York hasn't asked for anything, being chiefly concerned with an educational broadcast I must do from Ljubljana in a few days — a chorus of schoolchildren or something! Goring made a nice gentle speech yesterday, according to the local press. He said : "We [the German air force] will be the terror of our enemies. . . . I want in this army iron men with a will to action. . . . When the Führer in his Reichstag speech said that we would no longer tolerate the suppression of ten million German comrades beyond our borders, then you know as soldiers of the air force that, if it is to be, you must back these words of the Führer to the limit. We are burning to prove our invincibility."


* Berlin Diary. The Journal of a Foreign Correspondent 1934-1941
* William L. Shirer (1904-1993)