maandag 6 maart 2017

Johann Peter Eckermann -- 7 maart 1830

Johann Peter Eckermann (1792-1854) was een Duitse dichter, en daarnaast medewerker en vriend van Johann Wolfgang von Goethe. Eckermann is vooral bekend geworden door zijn opgetekende en uitgegeven gesprekken met Goethe.

Zondag, 7 maart 1830 Om twaalf uur naar Goethe, die ik vandaag bijzonder fris en krachtig vond. Hij bekende me dat hij zijn Klassieke Walpurgis-nacht opzij had moeten leggen om de laatste aflevering klaar te kunnen maken. 'Maar ik ben daarbij zo slim geweest,' zei hij, 'dat ik gestopt ben op het moment dat ik goed op dreef was en nog heel goed wist wat ik verder te zeggen had. Op die manier kan ik de draad weer veel gemakkelijker oppakken dan wanneer ik doorgeschreven had tot het stokte.' Ik knoopte dat als een goede raad in mijn oren.
Het was de bedoeling geweest voor tafel een ritje te maken, maar we vonden het allebei zo behaaglijk in de kamer dat de paarden weer werden afbesteld.
Intussen had de bediende Friedrich een grote kist uitgepakt die uit Parijs was aangekomen. Het was een zending van de beeldhouwer David, gipsafdrukken van portretten, bas-reliëfs, van zevenenvijftig beroemde personen. Friedrich bracht de afdrukken in verschillende schuifladen binnen en het was een zeer onderhoudende bezigheid, al die interessante persoonlijkheden te bekijken. Naar wie ik vooral nieuwsgierig was, was Mérimée. Zijn hoofd leek me even krachtig en ondernemend als zijn talent, en Goethe merkte op dat hij iets humoristisch had. Victor Hugo, Alfred de Vigny, Emile Deschamps bleken reine, vrije, blije hoofden te hebben. Ook verheugden we ons over de portretten van demoiselle Gay, van Madame Tastu en andere jonge schrijfsters. Het krachtige portret van Fabvier deed aan mensen uit vroegere eeuwen denken en het was een genot het uitvoerig te bekijken. Zo gingen we van de ene belangrijke persoon naar de andere en Goethe bleef maar zeggen dat hij door de zending van David een schat bezat waarvoor hij de voortreffelijke kunstenaar niet dankbaar genoeg kon zijn. Hij zou niet verzuimen de verzameling aan bezoekers te laten zien en zich mondeling over enkele hem nog onbekende personen te laten inlichten.
In de kist waren ook boeken meegestuurd, die hij naar de voorkamers liet brengen. We begaven ons daarheen en gingen aan de tafel zitten. We waren vrolijk en spraken over werk en allerlei goede voornemens. 'Het is niet goed dat de mens alleen is,' zei Goethe, 'en vooral niet dat hij alleen werkt. Hij heeft juist belangstelling en stimulans nodig als hij iets goeds wil maken. Ik heb aan Schiller de Achilleis en veel van mijn Balladen te danken, waartoe hij me heeft aangezet. En u kunt het aan uzelf toeschrijven wanneer ik het tweede deel van Faust afrond. Ik heb het u al vaak gezegd, maar ik wil het herhalen opdat u het weet.'
Ik was verheugd over deze woorden en had het gevoel dat er toch wel veel waars in stak.
Bij het dessert opende Goethe een van de pakketten. Het waren de gedichten van Emile Deschamps, begeleid door een brief die Goethe me te lezen gaf. Daarin zag ik tot mijn vreugde welke invloed op het nieuwe leven in de Franse literatuur aan Goethe werd toegeschreven en hoezeer de jonge dichters hem als hun geestelijk opperhoofd vereren en liefhebben. Zo was in Goethe's jeugd Shakespeare van invloed geweest. Van Voltaire kun je niet zeggen dat hij op jonge poëten in het buitenland zo'n belangrijke invloed had dat ze zich in zijn geest verenigden en hem als hun heer en meester beschouwden. De brief van Emile Deschamps was met veel sympathieke en hartelijke oprechtheid geschreven. 'Je werpt een blik op de lente van een mooi karakter,' zei Goethe.
Verder bevond zich onder de zending van David een blad met de hoed van Napoleon in allerlei verschillende posities. 'Dat is iets voor mijn zoon,' zei Goethe, en liet het blad meteen naar boven brengen. Het miste zijn uitwerking niet, want de jonge Goethe kwam direct naar beneden en verklaarde deze hoeden van zijn held vol vreugde tot het non plus ultra van zijn verzameling. Binnen vijf minuten bevond het blad zich ingeraamd en onder glas op zijn plaats tussen de overige attributen en herinneringsstukken van de held.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten