dinsdag 20 oktober 2020

Hendrik Werkman • 21 oktober 1942

• In de jaren ’40-’45 schreef schilder en graficus Hendrik Werkman (1882-1945) vele brieven, die een beeld geven van het dagelijkse leven in de oorlogsjaren. Onderstaande brief is gericht aan zijn goede vriendin Julia Henkels. Kort voor het eind van de oorlog werd Werkman door handlangers van de SD om het leven gebracht. Uit: Brieven van H.N. Werkman 1940-1945 (bezorgd door J. Martinet).

Foto: Nico Jesse

21 oktober 1942
De laatste dagen waren zeer triest. Het onverwachte bericht van het fusilleren van 15 gijzelaars bracht ons in een angstige stemming. Nooit ben je gerust meer, voordat de oorlog goed en wel afgeloopen is. Hoe kunnen wij bij zulke berichten nog aan onze eigen belangen denken nu daar zooveel levens bedreigd worden dag aan dag. Bij het minste of geringste vergrijp immers worden ze verantwoordelijk gesteld. Deze grauwe troostelooze dagen passen geheel bij deze meedogenlooze maatregelen. Dezer dagen lag er bij de Kranebrug een klein sleepbootje met de vlag halfstok. Zwart van de menschen die nieuwsgierig keken wat er aan de hand was. De pijp was doorboord en de stuurhut en ook op andere plaatsen zaten kogelgaten. De kapitein was bij Stroobos aangevallen door vier Engelsche vliegmachines. Hem was een been afgeschoten en zijn vrouw was doodelijk getroffen. Deze menschen worden gedwongen om te varen, op straffe anders wegens sabbotage te worden gevonnist. Is het niet gruwelijk, is dat oorlogvoeren? Kwam er toch maar spoedig een einde aan. Dit is slechts één geval dat we van nabij zien, vele anderen worden in rouw gedompeld 'bij vergissing' of 'uit harde noodzaak' of uit ‘vergelding'. Het is alles met elkaar in staat om je leven te verpesten. Ook een trein in Assen en in Franeker is beschoten met noodlottige gevolgen. Alsof er geen andere doelen meer zijn!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten