Lidija Tsjoekovskaja • 22 februari 1939

• Lidija Tsjoekovskaja (1907-1996) was een Russisch schrijfster en dichteres (op de foto ook haar dochter). Ze was bevriend met de beroemde dichteres Anna Achmatova, en beschreef hun ontmoetingen in haar dagboek: Ontmoetingen met Anna Achmatova 1938-1962  (vertaald door Kristien Warmenhoven). Na Achmatova’s dood bezorgde Tsjoekovskaja haar werk.

22 februari 1939
Ze is gekomen; in een oude jas, met een verschoten platgedrukte hoed en grove kousen.
Ze zit bij me op de divan en rookt. Slank en knap als altijd.
'Ik kan niet naar die ogen kijken. Heeft u het gemerkt? Het lijkt of ze een eigen leven leiden, los van de gezichten.'
'Mijn buurvrouw houdt niet van haar jongen. Ze slaat hem. Als ze een touw pakt en hem onder handen neemt, ga ik naar de badkamer. Ik heb een keer geprobeerd met haar te praten, maar ze heeft me weggeduwd.
'Afgelopen winter heb ik Ulysses gelezen. Ik heb het vier keer moeten lezen voor ik er raad mee wist. Een heel bijzonder boek. Weliswaar staat er naar mijn smaak te veel pornografie in.
'Ljova [Goemiljov] heeft al eigen wetenschappelijke werken geschreven, hij beheerst zijn talen. Hij vroeg eens aan zijn professor: is dat en dat waar? De professor antwoordde: als u dat denkt, dan is het waar... Hij is heel gehard, omdat hij gewend is onder slechte omstandigheden te leven, hij is niet verwend. Hij is gewend om op de vloer te slapen, weinig te eten.'
Daarna bekeek ze mijn boeken, dat wil zeggen Mitja's Engelse boeken; ze koos E. Browning, en ik ging mee om haar naar huis te brengen. Het is droog weer, zonder sneeuw, koud. Ze loopt met lichte snelle pas, maar is bang om de straat over te steken en midden op de Njevski prospekt klampt ze zich vast aan mijn mouw.
Ze blijft lang midden op straat staan en laat me niet doorlopen, ze is bang als ik het probeer. We staan midden op straat en ze grijpt me steeds steviger bij mijn schouder. Ze zegt: 'Ik kan niet oversteken. Osip [Mandelsjtam] heeft zich eens bij me beklaagd: "Iedereen dwingt me om over te steken. Iedereen zegt: oversteken, oversteken! Maar ik kan het niet." En ik kan het ook niet.'
We stonden een tijdlang midden op straat. Ik probeerde haar zachtjes te overreden: nu kan het, nu kan het.
'Nee, nee, nog niet!'