vrijdag 11 oktober 2019

Wim Raven • 11 oktober 1998

• Wim Raven (1947). Uit: ‘Are the Germans driving you crazy?’ Notities van een emigrant. Tirade, 1998.

Zondag 11 oktober
Onder de titel ‘Are the Germans driving you crazy?’ had Maincity, een Frankfurts blad voor buitenlanders, een grappig omslagartikel over het vermeende agressieve, ja maniakale rijgedrag hier te lande. Het door een Duitser geschreven stuk was luchtig en vol zelfspot. Maar wie schetst mijn verbazing: in het nieuwe nummer staan drie boze ingezonden stukken, eveneens afkomstig van Duitsers. Eén lezeres schaamde zich dood en vond dat ze het blad nu niet meer op haar salontafel kon laten liggen, omdat ze haar Engelse vrienden niet aan zo'n titel wilde blootstellen. Een andere lezer vermoedde een humoristische opzet, maar meende dat tenminste had moeten worden aangegeven dat het artikel grappig bedoeld was. De derde vond ook dat Duitsers soms onbeschoft en te hard rijden, maar miste de nuance: was er op Engelse en Amerikaanse chauffeurs niet even veel aan te merken?
Op zo'n moment voel ik me hier wel erg in het buitenland. Is het dan toch waar, hebben Duitsers geen gevoel voor humor? Op een wetenschappelijk congres in Würzburg heeft een Amerikaanse hoogleraar onlangs een vreselijke misstap begaan. Hij begon zijn toespraak met een grapje. De zaal bevroor, zo pijnlijk vond men het. Niet het grapje an sich; nee, het feit dát.
Er wordt in Duitsland niet minder gelachen dan ergens anders. Ik was er getuige van dat de familie T. zich vol voorpret voor de televisie nestelde om een humoristisch programma te zien, waarvan nu zelfs de naam mij is ontschoten. Ik kon er helemaal niet om lachen, zoals mij dat ook nooit lukt bij Griekse of Arabische programma's van die soort. Nogal wiedes: iedere cultuur lacht op zijn eigen manier, en buitenstaanders kunnen niet meedoen. Vreemd is eerder, dat je als Nederlander zo gemakkelijk toegang hebt tot Britse humor. Maar ook die is niet universeel werkzaam; in Duitsland is er geen markt voor en in Arabië wordt zelfs Mister Bean gecensureerd.
Daarentegen geldt moderne Duitse humor onder Nederlanders en vele andere buitenlanders als niet leuk. De enige mij bekende uitzondering is Kir Royal, een tien jaar oude Beierse televisiesatire van export-kwaliteit.
Dat artikel in Maincity was door een Duitser met grote kennis van het Engels en veel buitenlandervaring geschreven. Voor de Angelsaksische doelgroep had hij precies de juiste toon getroffen, die ook ik moeiteloos kon genieten. Sommige Duitsers die het stuk lazen hadden daar kennelijk geen toegang toe.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten