Andrej Koerkov • 5 maart 2014

• In Dagboek Majdan geeft Andrej Koerkov (Leningrad, 1961) een inkijkje in zijn dagelijks leven als schrijver tijdens ‘Euromajdan’ – de protesten die eind 2013 uitbraken toen bekend werd dat Oekraïne het associatieverdrag met deEU niet zou ondertekenen. Oekraïners trokken massaal naar het Onafhankelijkheidsplein (de Majdan) in hartje Kiev om maandenlang te demonstreren.

5 maart
Gisteren zei iemand dat de verkopers van kaarsen en bloemen de enigen zijn die baat hebben gehad bij de Oekraïense revolutie. Majdan en de Instituutstraat staan vol met muren van boeketten ter herinnering aan de gesneuvelden. In iedere kerk branden honderd keer zo veel kaarsjes als normaal. Zodat God alles ziet wat er in Oekraïne gebeurt.
Kun je van haat lijm koken, zodat land en natie niet nog verder scheuren?! Waarschijnlijk niet. De tweede ochtend zonder oorlog. Maar ook zonder vrede. De wereld staat om Oekraïne heen, als om een ziek kind. Ze proberen het te redden en op te peppen. Het aantal kankercellen is echter kritiek. Maar voorlopig nog niet dodelijk, goddank.

6 maart
Weer een ochtend zonder oorlog. Eng om te bedenken dat die woorden morgen of overmorgen hun betekenis kunnen verliezen. Maar vandaag is het rustig in Kiev. Iedereen haast zich om zijn eigen dingen te doen. Automobilisten zijn veel beleefder tegen elkaar. Vroeger waren ze ook al niet agressief, maar nu voel je die beleefdheid nog meer. Als ik de kinderen naar school breng, laat ook ik telkens auto's voorgaan die uit een klein zijstraatje komen, of die keren waar het niet mag. Wat stelt het overtreden van de verkeersregels nu voor als de regels van het normale leven voortdurend worden overtreden?!
De kinderen gaan nu met meer plezier naar school. Ze hebben nu iets om met hun klasgenootjes over te praten. Ze volgen het nieuws beter en vertellen elkaar enthousiast over hoe de Oekraïense officier Joeri Mamtsjoer met zijn soldaten, allemaal ongewapend, het door Russische troepen bezette terrein van het Oekraïense vliegveld Belbek opliep, ondanks waarschuwingsschoten van de Russische troepen. Ze vertellen hoe de kapitein van de Oekraïense oorlogsbodem Ternopil op de eis van een Russische admiraal tot capitulatie antwoordde met: 'Russen capituleren niet' en aan de Russische admiraal uitlegde dat hij, kapitein Jemeljantjsenko, een etnische Rus was en dat de helft van de bemanning van het schip ook uit etnische Russen bestond. De admiraal vertrok met lege handen.
Ik ben ook een Rus. Een etnische Rus die al sinds zijn jeugd in Kiev woont. Volgens verschillende gegevens wonen er in Oekraïne tussen de 8 tot 14 miljoen etnische Russen, en het woord 'Rus' lokt bij etnische Oekraïners geen agressie uit of een naargeestige twinkeling in de ogen. Mijn grootvader kwam als eerste op Oekraïense bodem aan, in 1943. Hij sneuvelde in de strijd voor de bevrijding van Charkiv en ligt begraven in een massagraf bij het treinstation van Valky, niet ver van de stad. Hij is gevallen in de strijd tegen de fascisten, en nu hoor ik het woord 'fascist' in woord of geschrift tot mij gericht, omdat ik me uitspreek tegen de bezetting van Oekraïne door Poetins leger, omdat ik me uitsprak en uitspreek tegen de totale corruptie die de voortvluchtige president Janoekovytsj en zijn clan organiseerde, omdat ik wil dat het recht zegeviert in het land waar ik woon. Nee, ik ben geen politieke figuur, ik sprak me nooit uit voor een of andere politieke partij en ben ook niet plan dat te gaan doen. Ik ben gewoon een burger van mijn land.