zondag 26 augustus 2018

Ryszard Kapuściński -- 27 augustus 1980

• Ryszard Kapuściński (1932-2007) was een Poolse journalist en schrijver. Uit: Lapidarium. Observaties van een wereldreiziger 1980-2000 (vertaald door Gerard Rasch). De staking die hij hieronder beschrijft leidde tot de historische erkenning van de vakbeweging Solidarność.

Gdansk 1980
Twaalf augustusdagen doorgebracht op de Kust. Szcecin, daarna Gdansk en Elblag. De stemming op straat rustig, maar gespannen, een sfeer van ernst en zekerheid, omdat men weet dat men gelijk heeft. Steden waarin een nieuwe moraal heerste. Niemand dronk, geen vechtpartijen, niemand werd versuft wakker, geveld door een kater. De criminaliteit zakte naar nul, de wederzijdse agressie smolt weg, de mensen werden aardig voor elkaar, behulpzaam en open. Volkomen vreemden voelden opeens dat ze elkaar nodig hadden. Het voorbeeld van die nieuwe verhoudingen, dat iedereen overnam, was gegeven door de arbeiders van de grote stakende bedrijven.
In die dagen kon je zien hoe de verhouding tussen een groot bedrijf en de stad gestalte kreeg. Een stad met een paar honderdduizend inwoners maakte haar belangen spontaan ondergeschikt aan de intenties en aspiraties van de werfarbeiders; hun strijd werd de strijd van de stad, die solidair met hen was in hun krachtmeting. Al het gepraat en geschrijf in de trant van 'de ongeduldige bevolking van de Kust verwacht dat de stakenden het werk hervatten', dat steeds op de televisie en in de pers werd herhaald, klonk daar, ter plaatse, als een treurig makende grap en vooral als een belediging. De realiteit zag er anders uit: hoe langer de staking duurde, des te sterker de wil om vol te houden. […] De augustusstaking was tegelijkertijd een dramatisch gevecht en een feest. Een gevecht om de eigen rechten en het Feest van de Rechte Ruggen en Opgeheven Hoofden.


De Pool Ryszard Kapuściński (1932), journalist en wereldreiziger, reflecteert als zelfbenoemd 'onderzoeker van de andersheid' op culturen en gedragspatronen, in reportages en observaties waarin de waarnemende persoon van even groot belang als de gedocumenteerde werkelijkheid.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten