dinsdag 10 maart 2020

Judith Herzberg • 11 maart 1980

Judith Herzberg (1934) is een Nederlands dichteres en toneelschrijfster. In 1980 hield ze tijdens de draaidagen van de film Charlotte, waarvoor zij het scenario geschreven had, een dagboek bij, dat is gepubliceerd onder de titel Charlotte.

dinsdag 11 maart
Op weg naar de studio vertelt Angelica me weer een verhaal dat Hochhut geschreven heeft, over een Duitse vrouw, in de oorlog, die liefde opvat voor een Poolse krijgsgevangene die haar in haar groentewinkel helpt. Ze worden aangegeven door een jaloerse buurvrouw en verdwijnen in een KZ. Ze vertelt het met ontzetting, ik denk: alleen in verhalen komt de geschiedenis over.

In de studio wordt de scène waarin Albert aan Charlotte zijn portret geeft, gerepeteerd. Het wordt heel ingehouden gespeeld, Charlotte en Albert allebei even verlegen. Hij geeft haar zijn foto: 'Opdat je me niet meteen zult vergeten. Zij gaat even op zijn knie zitten, aait over zijn hoofd. 'Over een maand zien we elkaar weer,' zegt ze, troostend.
Hoewel ik die scène zeker honderd keer op papier heb gezien, heb ik de kracht ervan nooit ondergaan. Nu ik het gespeeld zie komt er een fysiek ding in me dat meestal brok-in-keel genoemd wordt maar wat meer lijkt op egel-in-maag. Ik loop naar een lege kamer en zou het liefst keihard willen brullen, tranen zijn niet afdoende. Had van deze scène zo iets helemaal niet verwacht. Hoe komt het? Juist omdat niet op emotionele qui-vive? In een korte pauze komen in de kamer naast me Iduna (make-up en haar), Frans en Birgit even bij elkaar om over het kapsel van Birgit te overleggen. Ze zien mij niet. Hun actieve betrokkenheid vind ik opeens heel erg benijdenswaard. Om nu met kam en poederdoos in de weer te kunnen gaan. Maar bij de volgende 'take' komt opeens Iduna opnieuw de kamer in waar ik zit. Ze is even gevlucht, het werd ook haar opeens te machtig.

Als ik tegen Max zeg, later, dat ik het mooi vond, zegt hij dat je natuurlijk nog niet kunt beoordelen of het zal werken in de film. Dat het nu op mij zo werkt zegt niet zo veel. 'Je moet het spélen weet je, je moet er niet hele maal in wegzakken, dan wordt het pap. Het zijn de teksten niet, het zijn de stiltes. Maar om stilte te maken moet je ook woorden hebben. En de situatie natuurlijk.'

[...]

Geen opmerkingen:

Een reactie posten