Eugène Delacroix • 28 april 1853

• Eugène Delacroix (1798-1863) was een Franse schilder. Dagboekfragmenten en brieven van zijn hand zijn verzameld in Ik heb het niet over middelmatige mensen (vertaling: Joop van Helmond).

Donderdagochtend 28 april. [1853] – Er moet een hoop worden opgeofferd om een schilderij volledig tot zijn recht te laten komen en ik geloof dat ik dat vaak doe, maar ik kan het nu eenmaal niet uitstaan wanneer de kunstenaar op de voorgrond treedt. Toch zijn er een hoop erg mooie dingen ontstaan door overdrijving in effectbejag; zoals onder meer het werk van Rembrandt en in ons land dat van Decamps. Die overdrijving ligt in hun aard en stoort in hun werk niet. Deze overweging komt bij me op als ik kijk naar mijn portret van M. Bruyas; Rembrandt zou alleen het hoofd hebben laten zien; de handen zouden net als de kleren amper zijn weergegeven. Zonder te willen beweren dat ik de voorkeur geef aan de methode om alle voorwerpen al naargelang hun belang weer te geven, want ik heb grote bewondering voor Rembrandt, denk ik dat ik me onbeholpen zou voelen als ik dat soort effecten zou uitproberen. Ik sta in dat opzicht meer aan de kant van de Italianen. Veronese is het nec plus ultra in de getrouwe weergave van alle onderdelen in het schilderij; datzelfde geldt voor Rubens, en hij heeft in de pathetische onderwerpen misschien op de roemrijke Paolo voor dat hij, door middel van een zekere overdrijving, de aandacht op het hoofdonderwerp weet te vestigen en zo de zeggingskracht weet te vergroten. In die aanpak schuilt daarentegen iets gekunstelds dat net zo sterk of misschien wel beter voelbaar is dan de dingen die Rembrandt opoffert, en dan de vaagheid die hij zo opvallend laat overheersen in minder belangrijke onderdelen. Wat mijn eigen werk aangaat, vind ik het een noch het ander bevredigend. Ik wil eigenlijk het liefst – en ik geloof dat vaak te hebben bereikt – dat kunstgrepen nergens zichtbaar worden, maar niettemin de aandacht naar de plek wordt getrokken waar die moet liggen; hetgeen, nogmaals, alleen te bereiken is door dingen op te offeren; maar dat moet met oneindig veel meer verfijning gebeuren dan in de stijl van Rembrandt, wil het tegemoetkomen aan mijn streven. [...]