Agostino Franciotti -- 18 april 1668

• Het dagboek van den Keulschen Nuntius Agostino Franciotti, gehouden tijdens zijn voorzitterschap van het Vredescongres te Aken (1668). De Vrede van Aken regelde de vrede tussen Frankrijk en Spanje na de Devolutieoorlog, waarin Frankrijk op de Spaanse Nederlanden (zeg maar België) aasde. Tijdens het vredescongres bemiddelden Nederland (dat de Fransen niet als buren wilde), Engeland en Zweden, en de Heilige Stoel - die werd vertegenwoordigd door Agostino Franciotti.

[18 april]
Woensdagmorgen kwam de gezant van Frankrijk mij de minuut brengen van het tractaat en het gesprek kwam op de bedoelingen der Hollanders en hij zeide mij, dat hij absoluut geloofde, dat al deze bedoelingen op den vrede gericht waren, dat echter iemand hun er mede angst had willen aanjagen, dat de koning van Frankrijk zich na den vrede zou wreken over het tractaat en een verbond sluiten met de Spanjaarden.

In deze minuut zal U.E. zien, dat, wat betreft de verschuldigde eer aan Zijne Heiligheid, alles in orde is en ik voeg er bij, dat ik er niet aan twijfel om een apart document te doen maken voor de bemiddeling van de Engelschen en Hollanders en de vorsten en keurvorsten van het Rijk, die zich zonder onderscheid aan de zijde der ketters stellen.

Na het eten kwam de bisschop van Straatsburg mij zeggen, dat Zijne Allerchristelijkste Majesteit den wapenstilstand voor heel de maand Mei had toegestaan en dat men zeker wist, dat de Hollanders zich niet zouden laten binden door den markies van Castel-Rodrigo, die aan hun gezanten in Brussel had verklaard, dat hij in werkelijkheid noch de beslissing in handen kon leggen van hun gezant te Parijs noch hijzelf eenig artikel in Brussel kon teekenen, maar dat het noodzakelijk was hier te komen, waar hij ze gestuurd had1). Bovendien zeide hij mij, dat er een nieuwe ijlbode uit Madrid bij den markies aangekomen was en een andere regelrecht naar Den Haag aan Don Stefano de Gamarra1) gezonden was, die, naar Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid meende, hier zou komen en dat het waarschijnlijk was dat Don Juanni di Austria2) meer dan wie ook den vrede wilde.

Na dit bezoek ging ik naar baron van Bergheyck en bracht hem de minuut, die mij 's morgens door den gezant van Frankrijk gegeven was, en verzocht hem om een onmiddellijk en precies antwoord en als hij het niet uit zichzelf kon geven, dat hij expres een edelman zou zenden om het te krijgen van den markies. Ik bood hem aan, hem een paspoort te verschaffen van Colbert, als hij dat noodig achtte. Hij zeide, dat hij het doen zou; maar ik geloof niet dat hij met spoed zal voldoen aan het algemeen verlangen. Hij bevestigde mij de overgave van de onderteekening der artikelen door den markies in deze stad, zooals de bisschop van Straatsburg gezegd had en de komst van den ijlbode uit Spanje voor den markies, maar niet dien voor Don Stefano, en ik oordeelde het niet gewenscht hem daarnaar te vragen. Hij zeide, dat hij niet wist, wat deze gebracht had, maar dat hij een expres uit Brussel verwachtte.