Baden-Baden, 24 augustus 1870
Je zou nu al de door jou gewonnen fles van L.N. Tolstoj kunnen opeisen, beste Ivan Petrovitsj, want de laatste slagen, door de Pruisen toegebracht, hebben, naar het schijnt, de zaak in hoofdzaak beslist. Je moet je verbazen over de handigheid waarmee ze eerst de domme Bazaine in Metz vasthielden, hem toen de weg naar Verdun versperden, hem tenslotte flink klop gaven en hem weer op Metz terugwierpen, waar hij nu moet verhongeren of zich overgeven. De drie veldslagen (van 14, 16 en 18 augustus) hebben hun enorm veel slachtoffers gekost, maar het resultaat is dan ook grandioos. Er is niets dat het leger van de kroonprins nu belet naar Parijs door te stoten. Mac-Mahon Zal vast het kamp van Chalon verlaten. De definitieve afloop van de oorlog is nog niet te voorzien, maar alle kansen zijn aan de kant van de Duitsers.
Ik begrijp heel goed waarom Tolstoj aan Franse zijde staat. Hij heeft wel een hekel aan de Franse holle frasen, maar nog meer aan al wat berekenend en systematisch en wetenschappelijk is, kortom, aan de Duitsers. Zijn hele laatste roman is gebouwd op die vijandschap jegens verstand, kennis en bewustzijn. En daar verslaan me de geleerde Duitsers opeens de leeghoofdige Fransen!! [...]
Wat mij betreft, in de simpelheid mijns harten ben ik blij om de Franse nederlaag, want daarmee wordt ook een dodelijke slag toegebracht aan het Napoleontische keizerrijk, waarvan het bestaan onverenigbaar is met de omtplooiing van de vrijheid in Europa.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten