Alma Mahler • 31 juli 1899

• Alma Mahler was in het begin van de twintigste eeuw de it-girl van Wenen. Haar dagboeken over die tijd zijn verschenen als Het is een vloek een meisje te zijn (vertaald door Peter Claessens).
Vóór haar huwelijken met Gustav Mahler, Walter Gropius en Franz Werfel, en haar verhouding met Oskar Kokoschka, had Alma Mahler (1879-1964) al verhoudingen met Gustav Klimt en Alexander von Zemlinsky achter de rug. Ze schrijft erover in haar dagboeken uit de periode rond 1900.

Zondag 30.7
Vroeg uit München vertrokken, om halfdrie in Bayreuth gearriveerd: welbeschouwd een behoorlijk saai gat. Hebben Villa Wahnfried bezocht. Lilli Lehmann hier. Gretl voelt zich niet goed — maagkrampen. 's Avonds bij hotel Sonne: een derderangs etablissement. Zag er Else Lewinsky.

Maandag 31.7
Voor het ontbijt met Gretl in Wahnfried en in de Hofgarten. De laatste erg saai. Doet me denken aan de kuurtuinen in Franzensbad. Wahnfried beviel me vandaag beter dan gisteren. Tot nu toe zijn de straten leeg, op een paar lady's en een paar brutale Françaises na. Meestal mensen die hier alleen maar zijn omdat het in de mode is. O, wat zie ik ernaar uit de eerste klanken te horen. Ik kan het nog steeds niet bevatten dat ik in Bayreuth ben. [...]

31 juli '99
Parsifal
[...] [tenor Alois] Burgstaller niet uitzonderlijk goed, [sopraan Milka] Temina uitstekend.
's Ochtends met Gretl in Wahnfried en in de Schlossgarten. Schmedes en mej. Goldenberg zijn hier. Om drie uur aan de pelgrimstocht naar boven begonnen. Een uur lang de mensen geobserveerd. Tegen vieren kwamen vier klaroenblazers naar buiten, die het graalmotief aanhieven. Daarna overal rondom het gestommel van het publiek op de primitieve houten trappen. We betraden de zaal. Onmogelijk iemand te herkennen. De zitplaatsen zijn oplopend, in de vorm van een amfitheater, gerangschikt. Veel lawaai, geroezemoes in gespannen afwachting. Plotseling de verduistering van de zaal, luid geklepper van de banken die neergeklapt worden, daarna een plechtige stilte.
De eerste klank — je krijgt er koude rillingen van — en meteen volgt de ene aangrijpende emotie op de andere, de ene golf van emoties op de andere. Wat een indrukwekkende tentoonspreiding van macht en hartstocht, wat een waarachtige poëzie. Mijn hart bonsde in mijn keel. Ik hoorde, zag, droomde horende, zag als met blindheid geslagen — een andere wereldsfeer. Een hemel ging voor me open.
Ik hoorde als in dromen verzonken het sluiten van het doek en zag het laatste akkoord, ik voelde de finale! Het licht ging aan, het publiek begon te schuifelen en te dringen, en voor ik er erg in had stonden we beneden op het plein, niet in staat om te denken, niet in staat om ook maar iets te doen. Oom Hugo stelde me voor om een glas champagne te drinken. Dat hielp, ik kwam een beetje tot mezelf, en zo ging het ook in de twee andere pauzes, al was ik toen minder van mijn stuk en eigenlijk al te vermoeid.
Ik zal me deze dag altijd herinneren — dit kan niet door een mens zijn gemaakt. Geluk bestaat nog... ook voor mij... vandaag is me het onweerlegbare bewijs daarvan geleverd! -