zondag 2 juni 2013

Willem Oltmans -- 2 juni 1980

2 juni 1980
Ik droomde dat ik in een auto zat met mijn ouders en broer Theo. We reden van een bergwand af maar op een of andere manier bleven we hangen aan planten en bomen. Het doet me denken aan hoe we in mams Oldsmobile voor de oorlog een bergweg naar Arosa in Zwitserland opreden en mam die aan de kant van de afgrond zat en heel bang was. Ik droomde ook van Peter en veel meer, maar ik herinner me niet meer dan dit. Richard Thieuliette is jarig. Het is schitterend weer.
De dag begon met een nieuwe scène. De dame van Intourist vroeg of ik me wilde melden bij haar directeur. Ik zei: "Nee, pater Vladimir behandelt mijn reis."
"U wilt dus niet gaan?"
"Neen." Later zeurde zij opnieuw en het begon me te vervelen. Ik stuurde er Fyodor Konkov opaf. Intussen vroeg ik de ober om melk bij de koffie. Toen hij steeds weer zei dat er geen melk was, stond ik op en zei zelf in een winkel melk te zullen gaan halen. Toen kwam hij snel met twee glazen koude melk aanzetten. Hoe werken deze breinen?
We hebben een Pionierskamp buiten Samarkand bezocht. Er bevonden zich twee oude villa's op het terrein. Een ervan moet de zomerresidentie van de Poslavsky's zijn geweest. Het kamp werd in 1927 opgericht en was het oudste in Oezbekistan. Tante Tatyana heeft het beschreven. De familie begaf zich vroeger te paard en met koetsen naar deze plek, die gewoon was ingepikt en voor het publiek — en de kinderen — werd opengesteld. Ik zag de heldere beek met een soort zanderig strandje waar Tata over had gesproken. De omgeving was droog en heuvelachtig maar vooral koel. Zou nog duizend vragen hebben voor de Poslavsky's in Tasjkent.

Moskee Khoja Ahrar
Er lopen vijf kleine jongetjes, één op blote voeten, met een lief klein hondje. De tuin rond het gebouw is een droom. Oude bomen, een rustige vijver, vele verschillende vogels. Prachtig. De imam riep de gelovigen met twee handen aan zijn hoofd. Hij zei later dat er 4000 gelovige islamieten in Samarkand waren. Op drukste dagen kwamen 500 mensen naar de moskee. Pater Sergei het ik een foto van overgrootvader Poslavsky zien. Hij zei dat deze inderdaad een generaalsuniform van de tsaar droeg. Hij wilde als hij in Tasjkcnt zou zijn de geschiedenis van de Poslavsky's nagaan.
Zijn vader was een arts. Hij wilde monnik worden. De revolutie maakte dat onmogelijk. Hij werd onderwijzer en journalist. Hij gaf toe te hebben gezondigd "but I confesscd to archbishop Boris". Gemakkelijk. "My whole life was a preparation for my present state of mind," zei hij. Hij scheen het met me eens te zijn dat de moderne wereld nog altijd zowel priesters als psychiaters nodig heeft. Hij meende eveneens dat psychologie op een seminarie als in Odessa een plaats moest krijgen.
Na de lunch bezochten we zijn kerk. Hij toonde icoon na icoon. Mischa, onze Russische chauffeur, zei nog nooit in een kerk te zijn geweest. Hij wilde nu zijn zoon en dochter de iconen laten zien. Een non stond erop dat ze ons haar kamer kon tonen waarvan de muren waren volgeplakt met bidprentjes. Priesters en nonnen, een uitstervend ras. Daarna werden we vergast op een schaal halfverrotte aardbeien. Toen hij ook nog een fles champagne wilde opentrekken verzocht ik hem dit vooral niet te doen. Hij deed het toch.
Terug in het hotel begon de dame van Intourist, Natasha, weer te zeuren over een ontmoeting met de directeur. Ik heb het tenslotte maar gedaan en de man uiteengezet dat zijn hotel shit was, de badkamer was shit en de hele show deed me denken aan een tweesterren hotel in het hart van Afrika. Vliegen beheersten het luchtruim in de eetzaal, melk was er nooit, en de vliegtuigen van Aeroflot leken meer op een sauna dan op een vliegtuig. Hij schreef alles op. Ik vroeg hem wat hij met die notities eigenlijk deed, want duizenden toeristen voor mij moesten hem hetzelfde hebben gezegd en er verbeterde absoluut niets. "Most tourists don't tell us as frankly as you did what they think," zei hij.

Samarkand - Moskou
Terwijl we in een snikhete cabine van het Aeroflot-toestel zaten te wachten op vertrek, ontstond vertraging omdat de piloten en het andere vliegend personeel tassen vol vruchten en groenten in het vliegtuig laadden om in Moskou hun handeltjes mee te drijven.


Willem Oltmans (1925-2004) was een Nederlandse journalist. Zijn dagboeken worden in hun geheel (76 delen, waarvan 32 inmiddels verschenen) uitgegeven on der de titel Memoires.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten