zaterdag 2 augustus 2025

Dick Hillenius • 4 augustus 1964

Dick Hillenius (1927-1987) was bioloog en schrijver. Uit: Oefeningen voor een derde oog (1965).

4 augustus 1964. Wat onder tijdgenoten vaak grote principiële strijdpunten waren is voor de nazaten nauwelijks meer na te voelen. Voor Tsjaikowski was Brahms een dorre mathematicus. Voor ons - ook al hechten we evt. positieve waarde aan de grotere vormstevigheid van Brahms - is er weinig verschil in de elegische toon, de pathetiek, de soms overschreden grens der sentimentaliteit.
Franck, die met al zijn Bachismen zo duidelijk thuishoort in de periode waarin hij leefde, zodat er zelfs verwantschap klinkt met een zo totaal anders geaarde componist als Fauré. Pijper, die met al zijn aparte constructies toch niet ontkwam aan het algemeen Frans klankgemiddelde van zijn tijd.
Bij een bepaalde graad van oppervlakkigheid kan men direct horen of zien tot welke periode een kunstenaar hoort, iets waartoe men bij minder oppervlakkigheid pas in staat is als men véél meer van de bepaalde periode en de aparte kunstenaar weet. Voor wie er niets van weet zijn Bach en Händel duidelijk tijdgenoten. Voor wie van hun muziek houdt zijn het twee gescheiden werelden.

Alexander Ver Huell • 3 augustus 1863

Alexander Ver Huell (1822-1897) was een Nederlandse tekenaar en schrijver. Uit: Het dagboek van Alexander Ver Huell 1860-1865.

3 Aug.
Gisteren tegen 4 ure van de buitensocieteit te huis komende zat mijne Tante Buijs tot mijn groote verwondering in mijn kamer: zij was met hare drie dochters den geheelen dag bij mijn oom de Vaijnes. - niemand kwam even ‘en passant’ (zij gingen naar De Tent [uitspanning]) bij mij aan - dus een nieuwe insulte. - Zij trachtte de vorige handelwijze der meisjes wat te palliéeren [vergoelijken]; maar 't ging niet. - En hoe dikwijls heb ik Mama niet gepersuadeerd értoe overgehaald] haarlieden groote cadeaux te maken, de helft der kostschoolgelden te betalen, honderden kregen zij van ons. - en bragt ik haar nu onlangs niet broches mede uit Parijs - en het beste der toiletzaken van Mama schonk ik haar.

_____

Eergisteren passeerde de schilder Abels. Van Swart, Hendriks, Kuyck, Bosboom, Nijhoff en Immerzeel (aan allen gaf ik meer dan zij vroegen. - aan sommigen de helft meer.), allen Geldersche schilders kocht ik stukken, alleen van den ouden, wezenlyk goeden schilder Abels niet. Ik riep hem binnen en vroeg hem of hij mij een stukje schilderen wilde. Hij verzocht mij om gisteren bij hem te komen zien. Terstond viel mijn oog op een klein, allerliefst manenschijntje, een molentje met bijwerk, flink, geschilderd, piquant geestig en toch rustig; ik vroeg den prijs, hij fixeerde ƒ60, maar ik zeide hem dat die taxatie wel te modest was en proponeerde ƒ100,- Ik geloof dat ik den ouden man voor een paar dagen gelukkig maakte.

_____

Bij Strackée zag ik in klei het model voor een groote steengroep hem besteld door iemand die aan een hartkwaal lydt, welke groep, Jesus in den schoot van Maria voorstellende, stellig het schoonste werk, van teekening, uitdrukking en drapperie is, dat nog door hem geleverd werd

Elena • 2 augustus 2022

• Elena is/was docent Russische en Oekraïense taal- en letterkude. Na de Russische invasie van haar land hield ze contact met haar ex-leerling Iris Koppe, en stuurde haar dagelijks berichten over het leven in oorlogstijd. Op een gegeven moment zijn de berichten gebundeld in Elena. Ze zijn vertaald door Iris Koppe.

Dinsdag 2 augustus
18.37 Irisjka, er zijn nu zoveel ontwikkelingen. Alles is helemaal anders gelopen dan gepland. Vannacht zijn mijn kleinkinderen met hun moeder in Kyiv aangekomen. Met de trein. Ik wist dit ook niet! Het plan was om volgende week met z'n allen naar Oekraïne te gaan, met de auto. Maar Anna en Maks hebben op het laatste moment toch iets anders besloten.

19.15 Het heeft mij ook overvallen. Al ben ik nu blij dat mijn zoon weer even samen is met zijn gezin. Ik kreeg een filmpje doorgestuurd, gemaakt door Anna, waarin de kinderen hun vader weer voor het eerst zien. Ze ontwaren hem eerst door het raam van de trein. Maks staat op het donkere perron. Opeens zie je zijn witte T-shirt oplichten. Katja en Ksoesja beginnen te roepen: 'Papa, papa!'

Hondje Foksie, op de arm van Ksoesja, blaft hard, ze herkent haar baasje direct. Als de trein stilstaat, komt Maks de wagon binnen. De kinderen vliegen hem in de armen. Ik moest zo huilen toen ik het zag. Katja blijft maar snikken: 'Papotsjka, papotsjka, papaatje, papaatje.' Vijf maanden hebben de kinderen hun vader niet gezien. Vijf maanden woonden ze als vluchteling in Italië, een land waar ze nooit eerder geweest waren.

Maks geeft daarna Anna een bos oranje-roze gladiolen. Ze lachen en zeggen elkaar gedag: Trivjet: Maks krijgt zijn hondje in de armen. Dat begint hem enthousiast in zijn gezicht te likken. Alsof ze nooit zo lang zonder elkaar zijn geweest. Maks straalt. Hij houdt opnieuw zijn kinderen vast. Het vulde mijn hart met vreugde toen ik deze beelden zag. 20.45 Helaas zullen ze niet lang blijven. Eerst was het idee om een maand bij Maks in Kyiv te zijn. Toen werden het twee weken. En nu gaan ze waarschijnlijk over enkele dagen alweer terug naar Italië, al is dat ook nog niet zeker. Waarom? Maks heeft iets verteld wat ons allen zeer verontrust heeft. Augustus zal de maand worden waarin de vijand ons onder vuur gaat nemen als nooit tevoren. Ook Kyiv zal doelwit zijn en worden bestookt vanuit Belarus. Heb jij hier iets over gehoord? Maks vertelde dat hun legerleiding dit heeft aangekondigd. Het advies is om geen vrouwen en kinderen naar Kyiv te laten komen deze maand. Dit is de reden dat Anna en de kinderen halsoverkop in de trein gesprongen zijn. Er was geen tijd te verliezen, Ze willen op tijd weer weg zijn.